PETROL REZERVUARLARINDA MİKROFUNGUSLARIN VARLIĞININ ARAŞTIRILMASI


Thesis Type: Postgraduate

Institution Of The Thesis: Istanbul University, Faculty Of Science, Depertment of Biology, Turkey

Approval Date: 2020

Thesis Language: Turkish

Student: Sedat Berke Sümer

Supervisor: Duygu Kadaifçiler

Abstract:

Üretim atıksuyu, petrol ve doğalgazın yer altında sahip olduğu su ve çıkarılmaları sırasında kullanılan suyun karışımıdır. Yüzeye çıkarılan petrolün birkaç katı hacimde olabilen bu üretim atıksuları yapılarında hidrokarbon bileşiklerini, tuz ve çeşitli mineralleri içerirler. Üretim atıksuları mikroorganizmaların canlılığı için yüksek tuzluluk oranı ve ağır metallerin varlığı gibi olumsuz yaşam koşullarına sahip olmasına rağmen mikrofungusların bu şartlara uyum sağladığı bilinmektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalarda üretim atıksularından izole edilen Aspergillus, Cladosporium, Fusarium, Mucor, Penicillium, Rhizopus ve Trichoderma cinsi mikrofungusların petrol hidrokarbonlarının parçalanmasında kullanılabileceği bildirilmiştir.

Bu çalışmada Adıyaman ilinde bulunan farklı petrol sahalarındaki 7 adet petrol kuyusuna ait üretim atıksularında 5 farklı besiyeri (PDA, SDA, CDA, MEA ve DG18) ve yüzeye yayma ekim yöntemi kullanılarak kültüre edilebilir mikrofungusların varlığı, toplam koloni sayıları, çeşitliliği ve izole edilen mikrofungusların amilaz, selülaz, lipaz ve jelatinaz enzim aktivite indeks değerleri araştırılmıştır. Bu kapsamda örnekleme yapılan tüm petrol kuyularında mikrofungus varlığı saptanmıştır. Ekim yapılan besiyerleri içerisinde en fazla tür çeşitliliğinin sırasıyla CDA, DG18, PDA, SDA ve MEA besiyerlerinde olduğu saptanmıştır. 7 farklı üretim atıksuyu örneğinden toplam 53 adet mikrofungus izole edilmiş ve bu izolatların 43’ünün amilaz ve selülaz, 23’ünün lipaz enzimi ürettiği tespit edilmiştir. İzole edilen 53 adet mikrofungal izolatın 26 adedi Aspergillus versicolor, 8 adedi Penicillium chrysogenum, 7 adedi Penicillium solitum, 4 adedi Aspergillus flavus, 3 adedi maya, 2 adedi spor oluşturmayan fungus, 1 adedi Aspergillus sp., 1 adedi Chaetomium sp. ve 1 adedi Cladosporium cucumerinum olarak tayin edilmiştir.

Elde edilen sonuçlar Adıyaman ilinde bulunan farklı petrol sahalarına ait petrol üretim atıksularında mikrofungal biyoçeşitliliğin mevcut olduğunu, izole edilen mikrofungusların endüstriyel açıdan önemli bazı hücre dışı enzimleri üretebilme yeteneklerine sahip olduklarını, enzimatik aktivite indeks değerlerinin suşa bağlı olarak değişkenlik gösterebildiğini ve metabolik açıdan farklı mikrofungusların izolasyonunda farklı besiyeri kullanımının gerekli olduğunu vurgulamaktadır.