Osmanlı topraklarında bir kadın seyyah: Leydi Hester Stanhope ve Osmanlı dünyası hakkındaki gözlemleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlahiyat Fakültesi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HALİSE HUNUMA

Danışman: Hüseyin Sarıkaya

Özet:

Avrupalılar tarafından gizemli ve merak uyandıran bir yer olarak tanımlanan Doğu, tarihin çeşitli dönemlerinde, farklı amaçlarla gelen batılı seyyahlar tarafından ziyaret edilmiştir. Seyahatleri neticesinde müşahede ettikleri yerleri kaleme alan seyyahlar, bulundukları dönemin resmi kaynaklarında geçmeyen sosyal, siyasi, içtimai ve askeri yaşama da ışık tutmuşlardır. 19.yy.'da Osmanlı topraklarına gelen ve burada yaklaşık otuz yıl boyunca ikamet eden Leydi Hester Stanhope de Doğu'yu ziyaret eden seyyahlardan biridir. Seyyahın kendi hayatına ve Osmanlı'daki gözlemlerine dair kaleme aldığı bir eser olmasa da yolculukları boyunca kendisine eşlik eden ve vefatına kadar birlikte olduğu şahsi doktoru Charles Meryon, leydi hakkında yazmış olduğu eserle bu boşluğu doldurmuştur. Çalışmamız, Leydi Hester hakkında yer alan altı ciltten müteşekkil eseri temel alarak üç başlık altında ele almaktadır. İlk bölümde seyyahın ailesi, karakteri, dini ve düşünce dünyası ve vefatı ele alınırken; ikinci bölümde Osmanlı'da seyahat ettiği güzergâh kronolojik sıra gözetilerek incelenmektedir. Son bölümde ise Osmanlı halkının sosyal, kültürel, siyasi, dini yaşamına dair değerlendirmeler Lady Hester Stanhope'nin ve Doktoru Charles Meryon'un gözlemlerine dayandırılarak verilmektedir.