Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Fakültesi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KORAY KÖÇKEN
Danışman: Mehpare Timor
Özet:
Hava taşımacılığının en temel bileşenlerinden olan
havalimanlarının performansları, bulundukları ülke ve bölge için ekonomik ve
sosyal anlamda çok büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, tüm dünyayı etkisi
altına alan COVID-19 pandemisinin öncesinde ve pandemi esnasında Türkiye’deki
havalimanlarının performans sıralamaları üç aşamalı Veri Zarflama Analizi (VZA)
ile elde edilen göreli etkinlik değerlerine göre karşılaştırılmıştır. Bu
analizde, 2018 yılına ait 46 havalimanı; 2020 yılına ait ve aralarında yeni
hizmete giren İstanbul Havalimanı’nın da bulunduğu 51 adet havalimanı verisi
kullanılmıştır. Analizin ikinci aşamasında; klasik VZA’dan farklı olarak,
Stokastik Sınır Analizi aracılığıyla, il bazında gayrisafi yurtiçi hasıla
(GSYİH), üçüncül sektör oranı ve turist sayısı; çevresel faktörler olarak
alınmıştır. Böylece çevresel etkinin ve şans faktörünün etkinlik değerlerinden
ayrıştırılması ve işletme performans değerlerinin yönetimsel etkinsizlik
kaynaklı olması sağlanmıştır. Ayrıca çok kriterli karar verme yöntemlerinden
TOPSIS ve ARAS yöntemleri ile de havalimanları sıralamaları elde edilmiş ve
elde edilen sonuçların tutarlı olduğu görülmüştür.