Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Güzide Çaylı
Danışman: Hasan Akbulut
Özet:
Bu araştırma, filmlerinde
kendi tarzını ortaya koymayı başarabilmiş İranlı Kürt yönetmen Bahman
Ghobadi’nin sinemasını auteur kuram çerçevesinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın kapsamını Ghobadı’nin
1999-2012 yılları arasında yönetmenliğini üstlendiği altı uzun metrajlı sinema
filmi oluşturmaktadır. Bu kapsamda Bahman Ghobadı'nin
yapımcılığını, yönetmenliğini ve senaristliğini üstlendiği Sarhoş Atlar Zamanı, Anavatanımın
(Annemin Ülkesinin) Şarkıları, Kaplumbağalar
da Uçar, Yarım Ay, Kimsenin İran Kedilerinden Haberi Yok ve Türkiye-İran
ortak yapımı Gergedan Mevsimi filmleri, metin analizleri anlatıları,
karakterleri ve dramatik yapıları ile ele alınmaktadır. Yönetmenin
filmlerindeki içeriksel, biçemsel özellikler Andrew Sarris’in üç öncülü (Teknik
ustalık, Kişisel tarz, İçsel anlam) ve Peter Wollen’ın yapısalcı yaklaşımı göz
önüne alınarak yönetmenin Auteur bir yönetmen olup, olmadığı sorusuna cevap
aranmaktadır. Ghobadı’nin auteur
analizi çerçevesinde teknik ustalığının özellikleri, tarzının oluşumu açısından
sinema dilinin özellikleri, sinemasındaki içsel anlam, mekan, karakter ve tema
özellikleri incelenmektedir. Araştırmanın
sonucunda, öyküleri kadar, yapaylıktan uzak dramatik unsurlarıyla
da dikkat çeken filmleri arasında ortak temaların bulunması, karakterlerinin birbirinin
devamı niteliğinde olması, mekânın filmlerde bir karakter olarak sergilenmesi,
kullandığı metaforik anlatımla yeni bir gerçekçilik anlayışı sergilemesi gibi
özellikleriyle Bahman Ghobadi’nin auteur bir yönetmen olduğu ortaya
konulmaktadır.