Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Başar Coşkunoğlu
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Serap Ak
Özet:
Bu tez çalışmasının amacı RAVE gökyüzü tarama programı ile Güneş civarındaki farklı
spektrel tiplerden ince disk anakol yıldızlarının kinematik ve dinamik özelliklerini
inceleyerek Galaksinin yapısı ve evrimi hakkında duyarlı sonuçlara ulaşmaktır. 82.850
yıldız içeren RAVE DR3’teki yıldızların atmosferik parametreleri, fotometrik
duyarlılıkları, mutlak kadirleri, uzay hızlarındaki hatalar ve popülasyon ayrım kriterleri
dikkate alınarak 19.649 yıldızdan oluşan bir ince disk anakol yıldız örneği elde
edilmiştir.
İnce disk anakol örneğinin renk indeksi, spektrel tip, metal bolluğu ve galaktik yörünge
parametrelerine göre kinematik değişimleri incelenmiştir. Kinematik analizlerden elde
edilen LSR değerleri (U, V, W)LSR≈(8.8, 14.0, 6.5) km/s’dir. LSR düzeltmesi yapılan
örnek, renk indeksi ve spektrel tiplere göre ayrılarak asimetrik sürüklenme, hız
dispersiyonları, kinematik yaş ve verteks sapmalarına göre incelenmiştir. Hipparcos
verilerinin analizinden görülen Parenago süreksizliği, RAVE DR3’te de tespit
edilmiştir. Ayrıca, ince disk anakol yıldızlarının galaktik yörünge parametreleri de
hesaplanmıştır. Galaktik yörünge parametreleri ile metal bolluğuna göre ayrılan ince
disk anakol örneği hız dispersiyonlarıyla karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmaların
sonucunda, hız dispersiyonlarının yörünge parametreleriyle uyumlu, metal bolluğuyla
ise uyumsuz olduğu görülmüştür.
Çalışmada 1 kpc yarıçaplı kürenin içinde kalan uzay hacmindeki yıldızların
kinematiklerinden elde edilen LSR değerleri, yeni indirgenmiş Hipparcos kataloğundan
hesaplanan LSR değerlerine çok yakındır. RAVE DR3 örneğinden hesaplanan
kinematik yaşları, Padova eş yaş eğrileri kullanılarak hesaplanan anakolda kalma
süreleri ile uyumludur.
Tezde duyarlı radyal hız ve astrometrik verileri bir arada kullanıldığından, Güneş
civarındaki yıldızların kinematik ve dinamik özellikleri daha hassas biçimde
belirlenmiştir. Bunun sonucunda, Hipparcos verilerinden itibaren oluşturulan Güneş
civarı kavramının sanılandan daha büyük olduğu, bu çalışmayla, gösterilmiştir.