TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİ ÇOCUKLARIN OKUL KAVRAMINA YÖNELİK METAFORİK ALGILARI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Serra Erel

Danışman: Ali Kaya

Özet:

Suriye’de 2011 yılının mart ayında başlayan iç savaş sebebiyle milyonlarca

Suriyeli birey Türkiye’ye göç etmek zorunda kalmıştır. Göç idaresi ve UNICEF’in

güncel verilerine bakıldığında, Türkiye’ye sığınan Suriyelilerin sayısı üç buçuk

milyonu aşmış olup, bu sayının çok büyük bir kısmını çocuklar oluşturmaktadır. İç

savaş sonucu Suriye’den Türkiye’ye gerçekleşen bu zorunlu göç, karakteri itibariyle

çok önemli psikolojik ve sosyolojik süreçleri de beraberinde getirmiştir. Bu

süreçlerden en çok etkilenenlerin başında ise Suriyeli çocuklar gelmektedir. Gerek

eğitime ulaşmada, gerekse topluma uyum noktasında başta dil engeli olmak üzere

çok büyük engellerle karşılaşan Suriyeli çocuklar, bu bağlamda önemli bir

dezavantajlı grup haline gelmektedir. Bu konu kapsamında çalışma, Türkiye’ye göç

etmek zorunda kalan Suriyeli lise öğrencilerinin zihinlerindeki okul kavramına

metaforlar yoluyla bir projeksiyon tutma gayesi taşımaktadır. Bilgi sahibi olduğu iki

farklı nesne arasında ortaklık kurarak yeni bir kavrayışı açığa çıkarmak, trajik bir göç

deneyimine sahip olan Suriyeli çocukların zihinlerindeki okul kavramını zengin bir

üslupla keşfetmeyi sağlayacaktır. Nitekim duygu, düşünce ve fikirleri sembollerle

anlatmanın, dil sorunu yaşayan ve uzun cümleler kurmaktan kaçınan bir grup için

daha kolay ve yaratıcı bir yol olduğu ortadadır. Türkiye’deki Suriyeli lise

öğrencilerinin okul kavramına yönelik metaforik algılarının incelendiği bu

çalışmada, 5’i kız 5’i erkek olmak üzerek toplam 10 çocukla nitel bir çalışma

yürütülmüştür. “Okul ........ gibidir, çünkü .......” önermesiyle öğrencilerden alınan

cevaplar, yarı yapılandırılmış derinlemesine mülakatlar neticesinde elde edilen

verilerle desteklenerek detaylı olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda genel

olarak olumlu metaforlar geliştiren çocuklar, okumaya, okula gitmeye ve eğitim

almaya son derece istekli olduklarını ve meslek edinme noktasında hedeflere sahip

olduklarını belirtmişlerdir. Bu bağlamda okula yönelik olumlu metaforlar kullanan

çocuklar, gündelik hayatlarında da plansız şekilde metaforlardan faydalanarak

diyalog geliştirdiklerini bu araştırma ile fark etmiş ve bu yolla zihinlerinde yeni bir

pencere açıldığını ifade etmişlerdir.