Akademik Veri Yönetim Sistemi
Etkinlik Kategorisi: Bilimsel Kongre / Sempozyum Organizasyonu
Etkinlik Türü: Sempozyum
Etkinlik Organizasyonu Yılı: 2023
Katılımcı Sayısı: 23
Özet:
“Müneccimbaşı” olarak tanınan büyük tarihçi ve ilim adamı Ahmed Dede Efendi b. Lütfullâh es-Selânikî el-Hanefî el-Mevlevî’nin (1041-1113/1631-1702) vefatının üçüncü asrı münasebetiyle İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ile Zeytune Üniversitesi İslam Medeniyeti Enstitüsü işbirliğiyle uluslararası bir sempozyum düzenlenecektir. Bu sempozyumda Müneccimbaşı’nın kişiliği ve ilmî çalışmaları tanıtılacaktır. Müneccimbaşı’na özel olması itibariyle düzenlenecek ilk sempozyum olma hüviyeti taşıyan bu akademik faaliyet, onun değerli çalışmalarına ve muhtelif alanlarda pek bilinmeyen yönlerine değinmek ve bu sayede eserlerinin bilimsel değerini ortaya koymak suretiyle hocaların, araştırmacıların ve ilim talebelerinin geneline tanıtmayı hedeflemektedir. Zira Ahmed Dede Efendi’nin mirasının büyük bir kısmı hala el yazması olarak bulunmaktadır.
Tarihçi Müneccimbaşı Ahmed Dede Efendi 17. yüzyılın çok yönlü âlimlerindendir. Sultan IV. Mehmed’in döneminde Osmanlı sarayında yirmi yıl boyunca müneccimbaşı ve musâhib-i padişah olarak saray erkânı ile iç içe yaşamıştır. Tarihçilik yönünü saray erkânına sunduğu derslerle ortaya koymuş ve onların teşvikiyle bir dünya tarihi kitabı yazmıştır. Selanik’te doğup ilk eğitiminden sonra uzun bir süre İstanbul'da kalmıştır. Ömrünün son on beş yılını Mısır ve Hicaz’da geçirmiştir. Mevlevî tarikatında Mekke-i Mükerreme'deki Mevlevîhane’nin şeyhliğine yükselmiştir. Hayatının son günlerinde Medîne’de bulunup bir yandan eser telifiyle uğraşırken diğer yandan Mescid-i Nebevî’de Hanefi fıkhı ve tefsir dersleri vermiştir. Arapça, Türkçe ve Farsça olmak üzere üç dilde eserler yazmış olup, eserlerinin çoğu Arapça'dır. Tarih, dil, belâgat, şiir, edebiyat, tefsir, kelâm, mantık, âdabü’l-bahs ve’l-münâzara, ahlâk, tıp, eczacılık, mûsikî, astronomi, hendese ve aritmetik gibi çeşitli alanlarda 20'den fazla eser bırakmıştır.
Amacı:
* Müneccimbaşı Ahmed Dede Efendi'nin akademik bir etkinlikle duyurulması,
* Türk tarihine kazandırdıklarının duyurulması,
* Câmi'u'd-düvel'de geçen devletlerin de tarihine ışık tutulması,
* Türk İslam Tarihi ve Tarihçiliği açısından öneminin serdedilmesi,
* Arap ülkelerine gitmeden eserini Arapça telif eden Türk tarihçilerinden biri olan Ahmed Efendi'nin uluslararası etkinlikle Arap dünyasına tanıtılması,
* Bir Türk âlim olarak döneminin dil çalışmalarına ve Arap dili çalışmalarına katkılarının ortaya konulması,
* Doğu ve Batı tarihi açısından eserlerinin öneminin anlatılması,
* Farklı ülkelerden katılımcıların kurumlarıyla ilişkiler geliştirilmesi,
* Ahmed Efendi'nin tarihçilik dışındaki yönlerinin ve ilmi kişiliğinin tanıtılmasına katkı sağlanması.
* Ahmed Efendi ile ilgili farklı ülkelerde yapılan bilimsel çalışmaların bir çatı altında toplanmasının sağlanması,
* Aynı zamanda Müneccimbaşı olan Ahmed Efendi'nin astronomi ve astroloji ilmine katkıları ve dönemindeki çalışmaların duyurulması,
* 17. yüzyılda Osmanlı devlet erkânına olan yakınlığının ve saraydaki konumunun belirtilmesi.
* Bilim insanlarının şimdiye kadar yapılan araştırmaları tartışma fırsatı bulmalarının sağlanması.