Akademik Veri Yönetim Sistemi
Etkinlik Kategorisi: Bilimsel Kongre / Sempozyum Organizasyonu
Etkinlik Türü: Sempozyum
Etkinlik Organizasyonu Yılı: 2023
Özet:
1250-1517 arası dönemde Mısır, Suriye ve Hicaz'da hakimiyet kuran Memlükler İslâm dünyasının entelektüel birikimini koruyup geliştirerek aktarımında önemli bir rol oynadılar. Memlük devlet ricali Kahire, Şam, Mekke, Medine, Kudüs, Halep ve diğer şehirlerde eskiden beri var olan medrese, hankâh, hastane, rasathane vb. kurumlara yenilerini ekledi ve bunları zengin vakıflarla destekledi. İslâm dünyasının dört bir yanından âlimler, bilim adamları, düşünürler, sanatkarlar ve sufiler bahsedilen şehirlere yöneldiler ve bu şehirlerin ilmî faaliyetler açısından dinamik ve verimli bir dönem yaşamasına katkıda bulundular.
Memlük hâkimiyeti altındaki topraklarda ilmî ve fikrî faaliyet birçok açıdan önemlidir ve derin bir şekilde araştırılmayı ve değerlendirilmeyi beklemektedir. Hindistan'dan Anadolu'ya İslâm dünyasının önemli bir bölümünde Moğol ve diğer konargöçer kökenli siyasi yapıların önem kazandığı bir dönemde Memlük hakimiyetindeki bölgelerde kapsamlı eserler üretilmesi yoluyla klasik İslâmî bilgi, düşünce ve sanat birikiminin korunması, geliştirilmesi ve aktarılması, İslâm dünyasında kültürel süreklilik açısından kritik bir öneme sahiptir. Mısır, Suriye ve Hicaz'daki entelektüel dinamizm sadece Memlük topraklarını ve ilgili dönemi değil, diğer bölgeleri ve sonraki dönemleri de etkilemiştir. Hac vesilesiyle bölgeye gelen kişiler, eğitim almak için bölgeye seyahat eden talebeler, eğitimini tamamladıktan sonra iş ve hâmi arayışıyla başka bölgelere gidenler ve benzeri kimseler Memlük topraklarında ilmî ve düşünsel faaliyetin başka bölgelerde benzeri faaliyetlere etki etmesine vesile oldular. Örneğin, Memlük ilim, düşünce ve sanat geleneği -Memlük hakimiyeti sürerken ve sonraki dönemde- İslâm'ın yeni yayıldığı Anadolu ve Balkanlar'ın yanı sıra eski İslâmî merkezlere sahip Mağrib, Endülüs, İran, Maveraünnehir ve Hindistan'daki ilmî, bilimsel, düşünsel ve sanatsal üretime çeşitli şekillerde etki etmişti.
Bu sempozyumda Memlük coğrafyasındaki ilmî ve entelektüel faaliyetler ve bunun diğer bölgelere ve sonraki dönemlere etkilerini ele alan çalışmalara yer verilmiştir. Geniş bir perspektifle, ilim, düşünce, sanat, ve kurumlar başlığı altında, naklî ilimleri, akli ve tabii ilimleri, teknolojik gelişmeleri, siyasi ve sufi düşünceleri ve ayrıca bunların üretimi ve aktarımıyla ilgili faaliyetleri ve kurumları kapsayacak bir sempozyum düzenlenmiştir.