Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sağlam S. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2017 - 2020
Bitki büyümesini ve ürün verimini etkileyen en önemli faktörlerden biri abiyotik stres koşulu olarak kabul
edilen toprak tuzluluğudur. Toprak tuzluluğu altında yetişen fidelerin ürün kaybının önemli nedenlerinden
biri fotosentetik aktivitenin azalmasıdır. Bitkilerin strese karşı toleranslı olmasında, bitki hormonlarının
önemi büyüktür.
BR (brassinosteroid); hayvan steroid hormununa benzeyen, bitkinin büyüme ve gelişiminde ve çeşitli
fizyolojik süreçlere yanıtta rol oynayan polihidroksisteroid yapıdaki tek bitki hormonudur. Hücre bölünmesi
ve uzaması, fotomorfogenez, çimlenme, çiçeklenme gibi fizyolojik süreçlerde görev alırlar. Strigolaktonlar
karotenoidlerden sentezlenen, kök ve gövdelerde metabolik ve çevresel uyarıcılara yanıt oluşturma
mekanizmasında rol oynayan bitki büyüme düzenleyicileridir. Çeşitli hormonların stres cevaplarının
düzenlenmesinde etkili olduğu bilinmektedir. Son yıllarda strigolaktonların yeni bitki hormonu olabileceği
ihtimali üzerine yapılan çalışmalar hızlanmıştır. Strigolaktonların yüksek tuzlu koşullarda bitkiler için pozitif
bir düzenleyici olarak işlev gördüğü öne sürülmektedir. Strigolaktonların bu alandaki etkileri ile ilgili yapılan
çalışmalar oldukça yetersizdir.
Buğday tek yıllık bitki olup gerek dünyada gerekse ülkemizde en çok yetiştirilen bitkidir. Tuzluluğun
olumsuz etkileri en çok dünya besin gereksinimini karşılayan başta buğday olmak üzere tahıl cinslerinin
üretildiği kurak ve yarı-kurak bölgelerde görülmektedir. Tuzluluk, her yıl önemli miktarda ürün kayıplarına
neden olmaktadır.
Bu araştırmada, yeni bitki hormonu olma ihtimali üzerinde durulan strigolaktonların aktif formu olan GR24
ve epibrassinolidin tuz stresinin mekanizması üzerine etkisi buğday bitkisi kullanılarak incelenecektir. Bu
çalışma esnasında bitkinin büyüme parametreleri, fotosentetik pigment miktarları ve antioksidan enzim
aktiviteleri ölçülecektir. Bu araştırmanın amacı, tuz toksisitesinin hafifletilmesi ile ilgili mekanizmaları
irdelemek ve bitkinin değişen iklim koşullarına uyum sağlaması için alternatif mekanizmalar geliştirmektir.
Strese karşı bitkilerin hormonal cevabının anlaşılması, tarımsal verimin artırılması açısından gereklidir