Ultrasonografi Kullanımının Temporomandibular Eklem Hastalıkları Teşhisindeki Güvenirliliğinin Araştırılması

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2021

Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
Başlama Tarihi: Kasım 2019
Bitiş Tarihi: Eylül 2021

Proje Özeti

Günümüzde, temporomandibular eklem hastalıklarının prevalansında önemli bir artış gözlenmektedir.Temel klinik muayeneye ek olarak, temporomandibular eklem hastalıklarının tanısı için çeşitli yöntem ve teknikler vardır. Manyetik rezonans görüntüleme, yumuşak dokuların yanı sıra eklem diskinin değerlendirilmesinde altın standart olarak kabul edilir. Bilgisayarlı tomografi, kemik erozyonu, kırıklar, postoperatif deformiteler ve bitişik temporal kemiğin deformiteleri gibi kemik lezyonlarını teşhis etmek için kullanılır. Bu yöntemlerin hepsinin sınırlamaları vardır. Eklem ve çevresindeki yumuşak dokuların ultrasonografi ile görüntülemesi, temporomandibular eklem hastalıklarının teşhisi açısından alternatif bir yöntemdir(1). Bununla birlikte, temporomandibular eklem hastalıklarının teşhisinde ultrasonografinin kullanımı nadirdir ancak literatürde ileri sürülen birkaç rapor bulunmasına rağmen manyetik rezonans görüntüleme, artrografi ve bilgisayarlı tomografi taraması gibi alışılmış olarak kullanılan diğer görüntüleme araçlarına kıyasla daha az pahalı, daha az zaman alan ve kolay uygulanabilen bir yöntem olması nedeniyle son zamanlarda hem araştırma hem de hasta bakımı açısından dikkat ve önem kazanmıştır(2,3). Literatürde temporomandibular eklem hastalıklarının teşhisinde ultrasonografi kullanımının tanısal değeriyle ilgili çalışmalar çok bulunmamaktadır. Bu çalışmada temporomandibular eklem hastalıklarının teşhisinde ultrasonografi kullanımının güvenirliliğini ortaya koyması açısından literatüre katkı sağlaması amaçlanmaktadır.

1. Klatkiewicz, T., et al., Ultrasonography in the Diagnosis of Temporomandibular Disorders: A Meta-Analysis. Med Sci Monit, 2018. 24: p. 812-817.

2. Su, N., et al., Diagnostic value of ultrasonography for the detection of disc displacements in the temporomandibular joint: a systematic review and meta-analysis. Clin Oral Investig, 2018. 22(7): p. 2599-2614.

3. Melis, M., S. Secci, and C. Ceneviz, Use of ultrasonography for the diagnosis of temporomandibular joint disorders: a review. Am J Dent, 2007. 20(2): p. 73-8.

Araştırmaya katılacak tüm gönüllülere fonksiyonel eklem muayenesi ve Ultrasonografik tetkik (USG) uygulanacaktır. USG uygulamasında ağız açık ve kapalıyken sağ ve sol eklem aralıklarının ölçümleri yapılarak not düşülecektir. Aynı zamanda sağ ve sol masseter kas kalınlıkları serbest kapanış ve sıkı kapanışta ayrı ayrı ölçülerek not düşülecektir.

Araştırmaya katılacak gönüllüler 4 gruba ayrılacaktır. Daha önceden çekilmiş MR görüntüleri bulunan 1. gruptaki gönüllülerde yukarıda belirtilen değerler için USG ve MR bulguları karşılaştırılacaktır. 2. gruptaki gönüllülere yüzeyel elektromiyografi (EMG) uygulanarak EMG ve USG sonuçları karşılaştırılacaktır. 3. gruptaki gönüllülerde USG probunu farklı açılarda (horizontal/longitudinal) kullanarak elde edilecek değerler birbirleriyle karşılaştırılacaktır. 4. gruptaki gönüllülerde ise probun megahertz değerleri değiştirilerek ayrı ayrı incelenip elde ede edilen bulgular birbirleriyle karşılaştırılacaktır.

Çalışma sonucunda elde edilen tüm bulgular ile fonksiyonel eklem muayenesinde elde edilen bulgular birbirleriyle karşılaştırılarak incelenecektir.