Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tufan F. (Yürütücü), Morva Kablamacı A. D., Şenyüz F. B., Türk E., Akmeraner Kökat Y.
TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2025 - 2026
Bu proje, Türkiye’deki podcast endüstrisinin eleştirel ekonomi politik çözümlemesini yaparak, podcast yayıncılığının Türkiye’ye özgü niteliklerini ortaya koymayı, endüstrinin olanaklarını ve sorunlarını tespit ederek gelişmesine yönelik öneriler sunmayı amaçlamaktadır. Çalışma, podcast yayıncılarının bireysel olarak hazırladıkları ve dağıttıkları içeriklerden elde ettikleri kazanımlara, deneyimledikleri sorunlara ve diğer tüm endüstri çalışanlarının çalışma koşullarının niteliklerine odaklanırken, podcastin Türkiye’de kurumsallaşması ve endüstrileşmesi doğrultusunda çabaları olan kişi ve/veya kurumların girişimlerini de kapsamına almaktadır. Bir ağ ya da oluşum bünyesinde podcast üretenler, bireysel çaba ile bağımsız podcast üretenler, podcast yapma işinde teknik yapımcı, metin yazarı, sosyal medya sorumlusu, pazarlama ve dağıtım gibi işlerde çalışanlar, podcast hazırlamaya, dağıtmaya, dinlemeye ve paylaşmaya yarayan yazılımları üretenler, podcastin bilinirliğini artırmaya yönelik organizasyonlar ve etkinlikler düzenleyenler, bünyesinde bulunan podcastleri kurumsal bir yapıda platform/ağ olarak sunanlar ve podcast aracılığıyla yeni medya modelleri ortaya koyanlar araştırmanın önemli bileşenleridir.
Projenin özgün değeri, Türkiye’de özellikle son yıllarda hızla gelişen podcast endüstrisinin farklı pozisyonlarında görev alan aktörlerin görüş ve deneyimlerine dayanarak, ekonomi politik perspektiften eleştirel bir bakış açısıyla incelenecek olmasından kaynaklanmaktadır. Bu inceleme ile endüstrinin sahiplik ve sermaye yapıları, kültürel üretimin dağıtım biçimleri ve kanalları, üreticilerin alana giriş biçimleri ve koşulları, sektördeki yasal düzenlemeler ve ideolojik etkileri, endüstrinin gelişmesinin önündeki engeller, sınırlılıklar ve fırsatlar tespit edilecek; endüstri girişimlerinin boyutuna, olanaklarına/olanaksızlıklarına odaklanılacak ve böylelikle Türkiye podcast endüstrisinin kapsamlı bir analizi ortaya konulacaktır. Araştırma, podcast endüstrisindeki girişimcilik fırsatlarına ve bu fırsatları değerlendiren tüm aktörlerin çalışma koşullarına odaklanırken, endüstriyi yakından ilgilendiren ve platform kapitalizmi ve dijital emek kavramları etrafında tartışılan değer üretiminin yeni biçimleri ve problemlerini ayrıntılı bir şekilde içerecektir. Bu sayede, sektördeki sosyo-ekonomik dinamiklerin anlaşılmasına ve bu alanda sürdürülebilirlik için stratejiler önerilmesine olanak tanınacaktır.
Betimsel ve keşifsel araştırma yöntemlerinin entegre bir şekilde yürütüleceği bu çalışma kapsamında, Türkiye’de podcast endüstrisine katkı sağlayan girişimcilerle, podcast üreten kurumların temsilcileriyle, endüstri çalışanları ve podcast yayıncılarıyla yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilecek ve görüşmeler nitel analize tabi tutulacaktır. Bu yolla, podcast yayıncılarının ve tüm endüstri çalışanlarının çalışma koşulları eleştirel ekonomi politik perspektiften analiz edilecek, ortaya çıkan görüngü ile girişimcilerin podcast endüstrisinin büyümesi için geliştirdikleri iş fırsatları, bu işlerin olanakları ve sorunları ele alınacak ve bunun üzerinden bu alanda çalışmak isteyen girişimciler için öneriler sunulacaktır.
Ön inceleme sonucunda Türkiye’de podcast alanında faaliyet gösteren 8 girişim tespit edilmiştir ve her bir girişimin temsilcisiyle görüşme yapılacaktır. Ayrıca, Türkiye’de bir podcast ağı bünyesinde yayın yapan 12 podcast yayıncısı, 12 podcast çalışanı (içerik üretimi, teknik, tanıtım ve pazarlama), kurumsal iletişim amacıyla podcast yayını yapan işletme, dernek ve vakıf gibi kurumların 12 temsilcisi, 12 podcast yayıncısı ve 12 podcast çalışanı ve bütünüyle bireysel yayın yapan 12 podcast yayıncısıyla nitel bir yaklaşımla derinlemesine yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilecektir. Çeşitli girişimlerin olanakları/olanaksızlıkları ve endüstriye hizmet eden çalışanların çalışma koşullarının niteliğini birlikte ele alan bu projeden elde edilecek bulgular, hem sesli içerik üretimi alanında akademiye hem de sektöre özgü çözümlerle birlikte podcast endüstrisine daha sürdürülebilir ve adil bir çalışma ortamı önereceğinden projenin yaygın etkisi geniş olacaktır. Görüşme verileri, nitel ve karma yöntemler için profesyonel veri analizi yazılımı olan MAXQDA aracılığıyla kodlanacak ve analiz edilecektir.