Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kaptan E. (Yürütücü), Turan A.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022
| Anormal glikolizasyon kanser hücrelerinde gerçekleşen ve onların malignant karakterini destekleyen bir olgudur. Spesifik olarak çeşitli karbonhidrat motiflerine bağlanabilen lektinler, kanser hücrelerinin membranında bulunan glikokonjugatların karbonhidrat motiflerine bağlanabilir ve böylece tümör hücre büyümesi ve yayılması gibi süreçlere etki ederek kanser hücre fenotipinde değişikliklere yol açabilir. Kanser hücrelerinde gerçekleşen en önemli anormal glikolizasyonlardan biri tümör hücre yüzeylerinde bulunan siyalik asit bakiyelerinin artmasıdır. Yüksek siyalik asit düzeyi, kanserli hücrelerinin invazivliği ile metastazını artırabilmektedir. Böylece tümör hücrelerinin oluştukları yerden başka yere göç etmelerini belirlemede hücre yüzeyindeki siyalik asit düzeyi artışının etkili olduğu düşünülmektedir. Kanser hücrelerindeki bir diğer önemli anormal glikolizasyon N-glikanlardaki ß-1,6 dallanmasıdır. N-glikanlarda artan ß-1,6 dallanması, tekrar eden LacNAc (Galß1-4 GlcNAc) motiflerini taşır. LacNAc motifleri, kanseri destekleyen önemli bir ajan olan Galektin-3 için diğer bir bağlanma bölgesidir. Galektin-3, ß-galaktozid bağlayan ve hayvanlarda bulunan bir lektindir, hücre-hücre yapışması, hücre-matriks etkileşimi, metastaz ve apoptoz gibi süreçlerde önemli rol oynamaktadır. İnsan tümörlerinde artmış aktivitesi gözlenmektedir ve malign gelişimlerde rol aldığı bilinmektedir. Tiroid karsinomlarında galektin-3 aşırı ifadesi tespit edilmiştir. Bu çalışmada buğday tohumu aglütinini (Wheat Germ Agglutinin=WGA Lektin) uygulamasının tiroit kanser hücreleri üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlanmaktadır. WGA lektin, spesifik olarak ß-1,4-N-Asetil-D-glukozamin (ß-1,4GlcNAc) bakiyelerine bağlanmasının yanı sıra glikokonjugatlar ve oligosakkaritlerin N-asetil-nöraminik (siyalik) asit bakiyelerine de bağlanan bir lektindir. Bu amaç doğrultusunda, normal tiroit epitel hücresi ve foliküler, anaplastik, papiller tiroit kanser hücreleri kullanılarak WGA lektin maruziyeti sonrası tümorijenik ve malignant karakterdeki değişiklikler ve bu değişikliklere sebebiyet veren çeşitli hücresel süreçler araştırılacaktır. Bu çalışma sonucunda, WGA lektin maruziyetinin tiroit kanseri için potansiyeli bir teröpatik ajan olup olmadığı konusunda bilimsel bir yaklaşım ortaya konmuş olacaktır. Günümüzde, kanser hücrelerine tümoral aktivite ve metastatik yetkinlik açısından avantaj kazandıran glikozilasyon değişikliklerinin, bu değişikliklere spesifik bitki lektinleri ile hedeflenerek, kanserin malignant özelliklerinin baskılanması yönünde yaklaşımlar oldukça önem kazanmıştır. Son yıllarda çeşitli lektinlerin antikanser özellikleriyle ilgili olarak, çalışmaların sayısı artmaktadır. |