Kastamonu Küre Kırsal Yerleşimlerinde Geleneksel Yöntemlerle Yapılacak Uygulama Örneği İçin Prototip Proje Oluşturulması


Olgun İ.(Yürütücü), Cantimur B. B., Hasgül E., Turgut E., Ökten M. S.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2015 - 2016

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Destek Programı: BAP Araştırma Projesi
  • Başlama Tarihi: Ocak 2015
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2016

Proje Özeti

Ersizlerdere Köy Tasarım Rehberi çalışmasına bağlı olarak Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’ne Bilimsel Araştırma Projesi önerisi olarak hazırlanan çalışma kırsal mekandaki potansiyellerin sorgulanması, bu potansiyellerin kırsal mekana yeniden kazandırılması ve bu kazancın kırsal mekanda yeni yapılacak yapılara yönelik bir prototip proje ile örneklenmesini kapsamaktadır. Çalışma yerleşme ölçeğinden iç mekan ölçeğine kadar yere ilişkin genel analizler, geleneksel konuttaki mimari ve ekolojik analizler, bu analizlerin tasarım ilkeleri doğrultusunda değerlendirilmesi ve kırsal yerleşmelerde yeni yapı tasarımı deneyimi ile geleneksel yapıdan yeni yapıya doğru bir projelendirme yaklaşımını içermektedir. Tüm bu analizlerin sonucunda geleneksel yapı teknikleri ve malzemeleri kullanılarak, Küre Ersizlerdere Köyü’nde ‘’Kırsalda Konut’’ ve ‘’Kırsalda Çok Amaçlı Toplanma Mekanı’’ projelerinin tasarım ve uygulama çizimlerinin yapılması ile hem yere özgü yapı tasarımı deneyimi sağlanması hem de diğer köylerde yapılacak yeni yapılara yönelik de örnek prototip oluşturulması önem teşkil etmektedir. Bu doğrultuda yere özgü durumun analiziyle başlanmış Ersizlerdere Köy Tasarım Rehberi çalışmasında alan ile ilgili toplanan verilerin yeniden değerlendirilmesi söz konusu olmuştur. Alanın yerleşim yapısı ortaya konmuş ve alandaki geleneksel konutların mimari ve ekolojik analizleri yapılmıştır. Parsel kullanımı, yönlenme, peyzaj ögeleri, mekân organizasyonu, yapım sistemi ve malzeme kullanımı, cephe kurgusu başlıkları altında köydeki 5 ayrı mahalleye yönelik mahalle ölçeğinde analizler ve 5 mahallenin ortak karşılaştırmalı analizi ile aşamalı bir ortak sonuca varılmıştır. Analizler, köyde her mahallenin mimari karakterini yansıtan örneklerin ekolojik analizlerinin Ecotect Programı kapsamında yapılmasıyla sürdürülerek mevcut duruma ilişkin iklimsel kontrolün yapılmasıyla devam ettirilmiştir. Elde edilen sonuçlarla rehberdeki tanımlanan ilkelerin uygunluğu yeniden irdelenmiş rehberle paralel olacak şekilde ekolojik yapı tasarım ilkeleri belirlenmiştir. Bu ilkelerle uzun ömür, yüksek mimari kalite, ekonomi, deprem dayanımı, ısı-su-ses-koku yalıtımı başlıkları çerçevesinde yeni yapı tasarımına bir altlık oluşturulmuştur. Tanımlanan ilkelerle birlikte tasarım aşamasında mekân organizasyonu ve cephe düzeninde esnek bir kullanım şeması önerilerek köy kullanıcısına yaşayacakları mekânları üretirken alternatifler oluşturabilecekleri bir tasarım yaklaşımına gidilmiştir. Esneklik, yapım sistemiyle bütünleşmiş tasarlanarak taşıyıcı sistemde mekanik ve statik uzman görüşleri alınmıştır. Oluşturulan tasarım, ekolojik anlamda bir uzmanla da paylaşılarak sistem detayları oluşturulmuş, malzeme seçimleri ön görülmüştür. Çalışmanın hem kırsal mekânda bir konut tasarımı hem de kırsal mekânda çok amaçlı bir toplanma mekanını içermesi kırsal alanda farklı kullanımlara yönelik yapılacak yeni projelere referans olması açısından önem taşımaktadır. Dolayısıyla proje ile, kırsal alanda ekolojik yapılaşma ilkeleri, yerel malzeme ve yöntem kullanılıp çağdaş bir yapı tasarımı öngörülerek yaşanan hızlı mekânsal değişim/dönüşüm karşısında özgün karakterlerini yitirmekte olan kırsal yerleşmeler için, ülkemiz koşullarına uygun bir yapılaşma yaklaşımının oluşturulması hedeflenmiştir.