Cihan Üstündağ G. (Yürütücü), Çınar G.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2025
Spirotiyazolidinon
spirosiklik halka sistemi, anabilim dalımız laboratuvarlarında sentezi
gerçekleştirilen, biyolojik olarak aktif bileşiklerde sıkça kullanılan
bir yapı taşıdır. 2010 yılından bu yana laboratuvarımızda sentezlenen ve
‘1-tiya-4-azaspiro[4.5]dekan-3-on’ halka sistemini içeren bileşiklerin,
influenza virüs hemaglutinin glikoproteinine bağlanıp, virüsün hücre
membranı ile füzyonunu engellemek suretiyle antiviral aktivite
gösterdiği, yapılan çalışmalarda belirlenmiştir. Yakın zamanda sonuçları
yayınlanan 5-kloro-3-metil-1H-indol-2-il türevi spirotiyazolidinon
bileşikleri ise füzyon inhibitörleri serisinin en aktif üyeleri olarak
öne çıkmıştır. Influenza virüsler üzerine çalışmalar devam ederken son
yıllarda sentezlenen ve test edilen yeni spirotiyazolidinon türevi
bileşiklerden bazılarının α-koronavirüs cinsi içinde yer alan, insan
HCoV-229E’ye karşı etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Doktora tez projesi
kapsamında yeni
5-kloro-N-(2-metil-3-okso-1-tiya-4-azaspiro[4.5]dek-4-il)-1H-indol-2-karboksamid
(3a-3j) ve
5-kloro-1-metil/etil/i-propil-N-(2-metil-3-okso-1-tiya-4-azaspiro[4.5]dek-4-il)-1H-indol-2-karboksamid
(6a-6j, 7a-j ve 8a-j) türevi bileşiklerin sentezlenmesi planlanmıştır.
Dizayn edilen yeni bileşikler indol halkasının 5- konumunda yine bir
klor grubu içerirken, 3- konumunda sübstitüent içermemektedir.
Spirotiyazolidinon halkasının 6-10 konumlarındaki sübstitüentler
çeşitlendirilmiş, ayrıca 6a-6j, 7a-j ve 8a-j bileşiklerinde bu grup
bileşikler için ilk kez N-alkilasyon gerçekleştirilerek,
N-sübstitüsyonun antiviral aktiviteye etkisinin incelenmesi
planlanmıştır. Tasarlanan yeni indol-spirotiyazolidinon türevleri
(3a-3j, 6a-6j, 7a-j ve 8a-j) tez proje süresi kapsamında mevcut
literatür yöntemlerine göre sentez edilecek, saflaştırılacak ve
bileşiklerin molekül yapıları ve saflıkları, elementel analiz ve
spektral analizlerle (IR, 1H-NMR, 13C-NMR, 2D-NMR teknikleri, MS/ESI)
doğrulanacaktır. Bileşiklerin in vitro anti-influenza ve
anti-koronavirüs biyolojik aktivite testleri, proje kapsamındaki
çalışmaların tamamlanmasının ardından, Belçika-Rega Enstitüsü’nce
gerçekleştirilecektir. Birincil hedefler yukarıda bahsi geçen öncü
bileşiklerden daha ileri düzeyde (nanomolar konsantrasyon düzeyinde) in
vitro aktivite profiline sahip yeni moleküllere ulaşmak ve ayrıca bu
molekül yapıları için daha güçlü bir yapı-aktivite ilişkisi ortaya
çıkarmaktır.
|
|
|
|