SARS-Cov2 Main Protease, Spike/ACE2, TMPRSS2 ve RDRP hedef yapılarına karşı kovalent etkileşim kuracak terapötik moleküllerin yapı ve ligant temelli in siliko yaklaşımlar ile belirlenmesi ve in vitro testleri


Serilmez M. (Yürütücü), Durdağı S.

TÜBİTAK Projesi, 2218 - Yurt İçi Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı, 2021 - 2023

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 2218 - Yurt İçi Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2021
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2023

Proje Özeti

Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID19 pandemisinde hastalığın tedavisi için spesifik bir antiviral ilaç veya aşı

henüz mevcut olmayıp ülkemizde ve dünyada hastalığa yönelik yeni çözümler araştırılmaktadır. SARS-

CoV2'nin, SARS-CoV gibi enfeksiyon için hücre giriş reseptörüne (ACE2'ye) bağlanması gerektiği

bilinmektedir. Spike proteini (S protein), ACE2 ve TMPRSS2 ile etkileşim ile virüsün hücreye girmesi için

anahtar olsa da, main proteaz ve RDRP gibi enzimler virüsün yaşam döngüsü için çok önemlidir. Bu proteinler,

virüsün hücreye girişi, replikasyonu ve transkripsiyonundaki önemli rolleri nedeniyle SARS-CoV2'ye karşı yeni

ilaçların geliştirilmesi için en çekici hedeflerdendir. İlaçların yeniden konumlandırılması veya farklı

endikasyonlarda yeniden kullanılması olarak bilinen yöntem (drug repurposing), hem zaman hem de gerekli

kaynaklar açısından daha az maliyetli hale geldiğinden dikkat çekicidir. Şimdiye kadar COVID19’a karşı yapılan

sayısız ilaç tarama çalışmalarında farklı hedef proteinlerde kovalent olmayan (non-covalent) tersinir

bağlanmaların zor olduğu ve terapötik etkilerinin sınırlı olduğu görülmektedir. Dolayısıyla önerilen projede

SARS-CoV2 için önemli hedef proteinlerde (Spike/ACE2, TMPRSS2, Main Protease ve RDRP) ilaç

taramalarında kovalent bağlanacak moleküllerin FDA onaylı veya klinik faz aşamalarındaki molekül

kütüphanelerinin in siliko yöntemler ile taranarak belirlenmesi ve belirlenen moleküllerin in vitro testleri

amaçlanmıştır.