Bakırer Öztürk G., Pabuccuoğlu S., Akbaş F.(Yürütücü), Yücesan E., Elibol B., Süsgün S., et al.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2022
Duchenne kas distrofisi (DMD), özellikle erkek çocukları etkileyen progresif seyirli ve yaşam süresini kısaltıcı
etkiye sahip bir kas distrofisidir. Klinik belirtilerin başlıcası olan çizgili kasların zayıflığı genellikle dört yaş
civarında başlar ve hızla kötüleşir. Hastalık X'e bağlı resesif kalıtılır ve yaklaşık 3.500 erkekten birini etkiler.
Hastalık; insanda yaklaşık olarak üç megazbaz uzunlukta ve fiziksel olarak en büyük gen olan DMD’deki
mutasyonlardan kaynaklanır. Günümüzde küratif bir tedavisi yoktur. Ancak gen tedavisi temelli bir çok
araştırma sürdürülmektedir. Bu amaçla pekçok model organizma kullanılmaktadır. Bunların arasında
geliştirilmiş fare modellerini içeren çalışmaların geçmişi en eski olan çalışmalardır. Oluşturulan fare
modellerinden en yaygın kullanılanı Mdx türündeki farelerdir.
Proje kapsamında CrispCas9 teknolojisi kullanılarak fare embriyolarına pronükleer gen enjeksiyonu tekniği
uygulayarak transgenik embriyolar elde edilecektir. Bu amaçla 15 adet C57BL6 dişi fareye süperovulasyon
protokolü uygulandıktan sonra fertil erkeklerle çiftleştirilerek mümkün olan en yüksek sayıda embriyo elde
edilmesi sağlanacaktır. Bu embriyolarda CrispCas9 metodu kullanılarak distrofin geninin 22. ve 54. eksonlarını
hedefleyen mutasyonlar oluşturulacaktır. CrispCas9 mRNA, guideRNA pronükleuslara enjekte edilerek gen
transferinin yapılması hedeflenmektedir. Embriyolar daha sonra taşıyıcı annelere transfer edilecek ve doğan
yavrularda gen transferinin kontrolü genotipleme ve fenotipleme işlemleri yapılacaktır.
Bu proje kapsamında hedefimiz knock-out DMD modeli farelerin oluşturulması ve bu hastalığın
araştırılmasında model olarak kullanılmasının sağlanmasıdır.