Aksu U. (Yürütücü), Karduz G., Geçin M. N.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024
Akut böbrek hasarı (ABH), ani böbrek fonksiyon kaybıyla karakterize ve altında yatan birçok karmaşık
sürecin tam olarak anlaşılamadığı patolojik bir tablodur. Ayrıca patofizyolojinin tam olarak anlaşılamaması
tedavi yetersizliğinin nedenini de açıklamaktadır. Bir bakış açısı olarak böbrek fonksiyon kaybı ile
yüzleşmeden önce hücre düzeyindeki değişikliklerin erken tespiti hastalığın prognozunun ve tedavisinin
etkinliğinin değerlendirilmesi için önemli olacaktır. Işık uygulaması ile floresan ışıma yapabilen endojenik
moleküllerin tespiti tıp teknolojisinde güncelliğini korumaktadır. Yapılan çalışmalarda endojenik floresan
ışıma yapan moleküllerin hangi dalga boylarında uyarıldığı gösterilmiştir. Ancak bu moleküllerin böbrek
dokusundaki tespiti ve akut böbrek hasarının biyokimyasal aracıları ile ilişkisi ortaya konmamıştır.
Çalışmamız iskemik ABH’da, endojenik otofloresan özellikteki moleküllerin (proteinler, bağlı NAD(P)H,
serbest NAD(P)H, flavinler, A vitamini, yağ asitleri, lipoproteinler) düzeylerinin; böbrek fonksiyonu ve
oksidatif stres ile ilişkisi anlaşılmaya çalışılacaktır. Ayrıca ikincil amaç olarak iskemik sinyalin lökositlerin
endojenik floresan molekülleri üzerindeki etkisi de değerlendirilecektir. Bu amaçla sıçan aortik iskemi (30
dak) reperfüzyon (90 dak) modelinde böbrek dokusundaki endojenik floresan moleküller bir fiber optik prob
kullanılarak gerçek zamanlı ölçümler yapılacaktır. Aynı prob ile deney sonunda alınan tam kan
örneklerinde yine endojenik floresan moleküllerin tespit edilmesi planlanmıştır. Ayrıca böbrekte
fonksiyonel hasarın belirteçleri (plazmada: nötrofil gelatinoz ilişkili lipokalin (NGAL), böbrek hasar belirteci1 (KIM-1), interlökin-18 (IL-18), üre, kreatinin) ve oksidatif stres (dokuda ve plazmada: malondialdehit
(MDA), sialik asit, ileri oksidasyon protein ürünleri (AOPP) düzeyi belirlenecektir. Veri setlerinin normal
dağılıma uygunluğunun test edilmesinden sonra, aynı grubun farklı zaman noktalarındaki karşılaştırma
için eşleşmiş-t (paired-t) testi, aynı zaman noktasındaki farklı grupların karşılaştırılması için eşleşmemiş-t
testi (unpaired-t test), otofloresan moleküllerin ölçülen biyobelirteçler ile olan ilişkisi spearman korelasyon
testi ile anlaşılmaya çalışılacaktır. Çalışmanın sonunda ABH’ın takibinde gerçek zamanlı otofloresan
moleküllerinin ölçülmesinin klinik tanı parametresine dönüşme potansiyeli değerlendirilmiş olacaktır.