Türkiye'de Yapay Zekanın Animasyon Sanatındaki rolü: Sektörden üniversiteye bir araştırma.


Balaban Y. (Yürütücü), Bilgici C., Özkök Şişman Ö., Özkoyuncu F.

TÜBİTAK Projesi, 3005 - Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destek Programı, 2023 - 2025

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 3005 - Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destek Programı
  • Başlama Tarihi: Ağustos 2023
  • Bitiş Tarihi: Temmuz 2025

Proje Özeti

Günümüzde yeni iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin bir sonucu olarak sosyal ve profesyonel yaşam pratiklerinde dijital bir dönüşüm ortaya çıkmıştır. Dijital dönüşümle birlikte öne çıkan yapay zekâ kavramı eğitimden sanata pek çok alanda kullanılmaya başlayarak, hızla popülerlik kazanan önemli bir uygulama ve araştırma alanı olarak kabul edilmeye başlamıştır. Yapay zekâ sistemlerinin derin öğrenme ve algoritma alt yapısıyla motor üretimlerin ötesinde duygusal davranışlar, karar verme ve yaratıcı fikir üretimi konusundaki yeteneklerinin gelişmesi, görsel sanat ve tasarım alanlarını kapsayarak üretimin doğal bir parçası haline gelmesi düşüncesine yönelik tartışmaların da gündeme gelmesine neden olmuştur. Bu kapsamda özellikle teknolojinin gelişmesiyle paralel olarak dönüşen ve ilerleyen animasyon sektöründe, yapay zekâ ile insan arasındaki iş birliğinin tanımlanması, sınırların belirlenmesi ve yapay zekanın yakın gelecekte animasyon üretimindeki rolünün irdelenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır.

Yukarıdaki bilgiler ışığında araştırmanın temel amacı animasyon yapım süreçlerinde aktif olarak yer alan sektör profesyonelleri ile üniversitelerin animasyon bölümlerinde görev alan öğretim üyelerinin, yapay zekanın animasyon üretimine entegrasyonu konusundaki görüşleri çerçevesinde animasyon sektörünün geleceğindeki yapay zekâ teknolojilerinin rolünün ortaya çıkarılmasıdır. Bu kapsamda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine görüşme ve doküman analizi yöntemlerine başvurulması planlanmaktadır. Gerçekleştirilecek görüşmelerle, amaca yönelik örnekleme yöntemi kapsamında ölçüt örnekleme aracılığıyla belirlenen 34 sektör profesyoneli ile üniversitelerin animasyon ve oyun tasarımı bölümlerinde görev alan akademisyenlerin konuyla ilişkili görüşlerini tespit etmek hedeflenmektedir. Derinlemesine görüşme yöntemine ek olarak Türkiye’deki üniversitelerde yer alan animasyon bölümlerinin ders programlarının incelenmesi kapsamında doküman analizi yönteminden de yararlanılması planlanmaktadır.

Araştırmanın temel kısıtını Türkiye’deki animasyon şirketlerinin ve üniversitelerdeki animasyon bölümlerinin en yoğun olarak bulunduğu İstanbul, Eskişehir, Kütahya ve Ankara şehirleri oluşturmaktadır. Bu kapsamda görüşmelerde örneklemi oluşturan profesyonellerin ve akademisyenlerin belirlenmesinde en az 1 yıllık sektör deneyimi ve animasyona yönelik bir eğitim almış olması şartları belirleyici olacaktır. Yapay zekanın animasyon sektörünün geleceğindeki rolüne yönelik alan yazında kısıtlı çalışmaya ulaşılmaktadır. Bu doğrultuda gerçekleştirilecek bu çalışmanın gerek sektörel gerekse de akademik perspektiften incelenmesinin alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.