Osmanlı-Türk Romanının Günümüz Edebiyat Yayıncılığı Alanında Yeniden Keşfedilmesi Üzerine Nitel Bir Araştırma


Eskin M. Ş., Şatıroğlu A., Sarı Koşak A.(Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 1002 - Hızlı Destek Programı, 2025 - 2026

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 1002 - Hızlı Destek Programı
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2025
  • Bitiş Tarihi: Şubat 2026

Proje Özeti

İlk baskıları Harf İnkılâbı öncesinde yapılmış Türkçe romanların, 2000’li yıllardan sonra, daha önce hiç olmadığı kadar Latin harflerine aktarılarak dolaşıma girdikleri gözlemlenmektedir. Örneğin İntibah ve Araba Sevdası gibi bazı kanonik eserler, 2000’li yıllara kadar az sayıda baskı yaparken 2000 sonrasında yüzü geçen farklı çeviriyazıyla yayın piyasasında görünürlük kazanır. Ayrıca, 1928 öncesinde ilk kez basıldıkları alfabede kalan, hatta tefrika biçiminde kalıp hiç kitaplaşmayan ve 2000’li yıllara kadar Latin harflerine aktarılmayan yüzlerce roman da 2000 sonrasında yeniden okurla buluşur. Bu bakımdan 2000’li yıllar, Türk edebiyatı açısından önemli bir hareketliliğe, tarihsel kırılma noktasına işaret eder: Unutulan ya da kanon dışında kalan romanlar yeniden keşfedilerek edebiyat kamuoyuna sunulmaktadır. Bu projenin amacı, günümüz edebiyat yayıncılığındaki söz konusu eğilimin, geçmiş edebiyat birikimine yönelik artan ilginin nedenlerini açığa çıkararak bunları edebiyat sosyolojisi perspektifinden analiz etmektir. Bu minvalde, yayın piyasasındaki karar alıcılarla (yayınevi yöneticileri ve editörler) yüz yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilecek, yayıncıların hangi etmenler ve motivasyonlar doğrultusunda bahsi geçen romanları edebî alanda yeniden dolaşıma soktukları araştırılacaktır. Böylelikle, birinci elden verilere dayalı olarak yayın piyasasındaki dinamiklerin daha yakından yorumlanması hedeflenmektedir.