Ertürk A. (Yürütücü), Albay M., Akçaalan Albay R., Dorak Z., Gaygusuz Ö., Gürevin C., et al.
TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2022
Bu projenin
amacı, ötrofik hale gelmiş sığ göllerin mümkün olduğunca doğal durumlarına
dönmelerini sağlayan önlemler programlarının oluşturulmasını mümkün olduğunca
otomatikleştiren bir altyapı geliştirmektir.
Türkiye’deki göller, çevresel baskılar ve
ötrofikasyon nedeniyle gittikçe kirlenmekte ve ekolojik işlevlerini
yitirmektedir. Özellikle sığ göllerde daha hızlı ilerleyen bu sürecin önüne
geçilebilmesi için göllerin ve havzalarının doğru bir şekilde yönetilmesi
gerekmektedir. Bu nedenle, alınacak önlemlerin ve iyi yönetim uygulamalarının
belirlenmesi ve bu önlemlerin ilgilenilen göl ve havzası için yapılabilir
olarak uygulamaya konulması önem arz etmektedir. Önlem ve iyi yönetim
uygulamaları, genellikle maliyetli oldukları için ilgili yatırımlar yapılmadan
önce, değişik önlem ve iyi yönetim uygulama seçeneklerinin fayda- maliyet
analizlerinin yapılması ve en uygun seçeneklerin belirlenmesi gerekmektedir.
Kullanılacak yöntemin
ana hatları, izleme ve ekosistem analizi, bütünsel ekosistem modelleme, karar
destek sistemi ve önlemler programının belirlenmesi paketlerinden oluşmaktadır.
Bu bileşenlerin hepsi, ana proje ve üç alt proje ile doğrudan ilişkili olan ana
iş paketleri içinde ele alınmış olup, beşinci iş paketi de projenin yönetimi ve
yaygınlaştırılması için ayrılmıştır.
Önerilen projede
geliştirilecek bütünsel model ve diğer araçlar, bu sorunlara Manyas Gölü ve
Havzası örneğinde nasıl çözüm üretilebileceğini gösteren bir rehber niteliğinde
olacak ve geliştirilen araçlar, Manyas Gölü ve Havzası’na benzer bölgelerde
kullanılabilecektir.
Geliştirilecek model
altyapısı, “fiziksel tabanlı ve deterministik bir hidrolojik modeli”
içereceğinden “1003-SUA-YNTM-2016-1 Su Kaynaklarını Etkileyen Faktörler” çağrısı
Madde 3 ile doğrudan ilgilidir. Ayrıca bu şekilde yapılandırılmış bir
hidrolojik model iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisinin öngörülmesinde
de kullanılabileceğinden aynı çağrının birinci maddesi ile de ilgilidir. Manyas
Gölü’nün”ekolojik açısan hassaslaşmış” bir “içsu” ekosistemi olması, önemli
ölçüde “sulak alan” yapısına sahip olması ve geliştirilecek su ekosistemi
modelinin, değişik trofik seviyelerdeki canlıları da içermesi önerilen projenin
çağrı konusu ile ilişkili olduğunu göstermektedir.