Özkan İ. E., Şahin B.(Yürütücü), Çokgezen M., Bahçekapılı C.
Diğer Ülkelerin Sivil Toplum Kuruluşları Tarafından Desteklenmiş Proje, 2016 - 2018
Ekonomide kaynakların etkin kullanımı en büyük sorundur. Bu konuda piyasa ve kumanda ekonomileri olarak iki temel kaynak dağıtım mekanızması bulunmaktadır. Son
30 yılda özellikle sosyalist sistemin çökmesiyle piyasa mekanizmasının daha etkin
sonuçlar ürettiğine ilişkin görüşler daha fazla rağbet görmeye başlamıştır. Bu nedenle, birçok kişi ve kuruluş tüm dünyada ekonomik özgürlüklerin geliştirilmesi yönünde çaba sarf etmektedir. Bu kuruluşlardan biri de Kanada merkezli Fraser Enstitüsü’dür. Fraser Enstitüsü 1996 yılından beri bir Ekonomik Özgürlükler İndeksi (EÖİ)
hazırlanmaktadır. Bu endeks, endeks dâhilindeki ülkelerde kaynak dağılımının ne ölçüde gönüllü değişim ve piyasa kurumları aracılığı ile yapıldığını göstermektedir. EÖİ
ekonomik özgürlük derecesini beş ana alanda değerlendirir: (1) Devletin Ekonomik
Büyüklüğü, (2) Yasal Sistem ve Mülkiyet Haklarının Güvenliği, (3) Sağlam Para, (4)
Uluslararası Ticaret Serbestisi ve (5) Regülasyonlar. Bu beş alan da 24 bileşene ve bu
bileşenlerle ilişkili 42 alt bileşene sahiptir. Her bileşen ve alt bileşen 0 ila 10 arasında
değerler alır. Alt bileşenlerin ortalamasından bileşen ortalaması, bileşen ortalamalarından alan ortalaması, alan ortalamalarından da ülkenin EÖİ skoru elde edilir. Ülke
skorunun 10’a yaklaşması o ülkede kaynakların büyük ölçüde piyasa mekanizması
aracılığı ile dağıtıldığını göstermektedir. Bu raporda EÖİ’yi oluşturan beş ana alandan
dördü incelenmektedir (Sağlam para ana alanı bu raporda incelenmemiştir). ...