Türkiye'de Ekonomik Özgürlükler


Özkan İ. E., Şahin B.(Yürütücü), Çokgezen M., Bahçekapılı C.

Diğer Ülkelerin Sivil Toplum Kuruluşları Tarafından Desteklenmiş Proje, 2016 - 2018

  • Proje Türü: Diğer Ülkelerin Sivil Toplum Kuruluşları Tarafından Desteklenmiş Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2016
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2018

Proje Özeti

Ekonomide kaynakların etkin kullanımı en büyük sorundur. Bu konuda piyasa ve kumanda ekonomileri olarak iki temel kaynak dağıtım mekanızması bulunmaktadır. Son 30 yılda özellikle sosyalist sistemin çökmesiyle piyasa mekanizmasının daha etkin sonuçlar ürettiğine ilişkin görüşler daha fazla rağbet görmeye başlamıştır. Bu nedenle, birçok kişi ve kuruluş tüm dünyada ekonomik özgürlüklerin geliştirilmesi yönünde çaba sarf etmektedir. Bu kuruluşlardan biri de Kanada merkezli Fraser Enstitüsü’dür. Fraser Enstitüsü 1996 yılından beri bir Ekonomik Özgürlükler İndeksi (EÖİ) hazırlanmaktadır. Bu endeks, endeks dâhilindeki ülkelerde kaynak dağılımının ne ölçüde gönüllü değişim ve piyasa kurumları aracılığı ile yapıldığını göstermektedir. EÖİ ekonomik özgürlük derecesini beş ana alanda değerlendirir: (1) Devletin Ekonomik Büyüklüğü, (2) Yasal Sistem ve Mülkiyet Haklarının Güvenliği, (3) Sağlam Para, (4) Uluslararası Ticaret Serbestisi ve (5) Regülasyonlar. Bu beş alan da 24 bileşene ve bu bileşenlerle ilişkili 42 alt bileşene sahiptir. Her bileşen ve alt bileşen 0 ila 10 arasında değerler alır. Alt bileşenlerin ortalamasından bileşen ortalaması, bileşen ortalamalarından alan ortalaması, alan ortalamalarından da ülkenin EÖİ skoru elde edilir. Ülke skorunun 10’a yaklaşması o ülkede kaynakların büyük ölçüde piyasa mekanizması aracılığı ile dağıtıldığını göstermektedir. Bu raporda EÖİ’yi oluşturan beş ana alandan dördü incelenmektedir (Sağlam para ana alanı bu raporda incelenmemiştir). ...