Türk Nöroşirürji Derneği 34. Bilimsle Kongresi, 30 Eylül - 03 Ekim 2021, cilt.31, ss.126
Giriş ve Amaç: Çalışmamızdaki amacımız kliniğimizde endoskopik transsfenoidal
cerrahi (ETC) yöntemle opere edilen Cushing hastalarının cerrahi
sonuçları, nüks ve remisyon oranları ile komplikasyon oranlarını değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntem: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Beyin ve
Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı’nda Ocak 2005 - Ocak 2019 tarihleri arasında,
ETC yöntemle opere edilen ve histopatolojik olarak ACTH salgılayan
hipofiz adenomu tanısı almış olgular retrospektif olarak incelenerek 48
hasta çalışmamıza dahil edildi. Cerrahi sonrası erken dönem (ilk 24 saat-7.
gün arasında), 3.ay, 6.ay ve 1.yılda serumda sabah kortizol ölçümleri; ilk
24 saat içinde, 3.ay ve 1.yıl kontrollerinde kontrastlı manyetik rezonans
görüntülemeleri ile değerlendirildi. Serum serbest kortizol değerinin <50
nmol/L (1,8 μg/dl veya 18 ng/dl) olması ve klinik olarak Cushing hastalığı
semptomlarının regrese olması cerrahi remisyon kriteri olarak kabul
edildi.
Bulgular: Toplamda 48 hasta kliniğimizde ETC ile opere edilmiş olup bu
hastaların 38 (79,2%) tanesinde post-operatif ilk 12 aylık döneminde remisyon
sağlandığı görüldü. Ortalama olarak 72,8 ay süreyle takip ettiğimiz
bu hastalardan 8 (16,6%) tanesinde Cushing hastalığının nüks ettiği
ve remisyondan çıktığı tespit edildi. Çalışmamıza dahil edilen 48 hastadan
10 tanesinde (20,8%) operasyon sırasında araknoid çentilmiş olup bu
hastalar operasyon sonrasında lomber drenaja alınarak immobil olarak
takip edildi. Lomber drenaja alınarak immobil takip edilen 9 hastanın
(18,7%) rinore şikayeti geriledi. 1 hastaya (2%) ise rinore şikayetleri gerilememesi
üzerine endoskopik BOS fistülü tamiri yapıldı. Yine aynı hastada
post-op takiplerinde menenjit ve hidrosefali gelişmesi üzerine hastaya
V/P şant takıldı. 13 hastada (27%) post-operatif dönemde geçici diabetes
insipitus; 1 hastada (2%) hiponatremi; 1 hastada (2%) panhipopitüriatizm
görülmüş ve gerekli replasman tedavisine başlanmıştır.
Tartışma ve Sonuç: Cushing hastalığı tedavi edildiği takdirde hormonal
kontrolün sağlanması morbidite ve mortalite riskini belirgin azaltmaktadır.
İlk tedavi seçeneği cerrahidir, daha iyi bir görüş açısı ve parasellar bölgelere
ulaşılabilme imkanı sağlaması, daha az komplikasyon oranlarına
sahip olması gibi nedenlerden dolayı ETC Cushing hastalığı tedavisinde
etkin ve güvenli bir yöntemdir.
Anahtar Sözcükler: Cushing, endoskopik, endoskopik transsfenoidal
cerrahi, transsfenoidal