TÜSAD 39. ULUSAL KONGRESİ, İzmir, Turkey, 14 - 17 October 2017, pp.178
AMAÇ: Yaşlılarda yaygın bir hastalık olan kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) olumsuz sağlık sonuçları ile ilişkilidir. Prevalansı ve morbiditesi yüksek olmasına rağmen çoğunlukla tanı konulması ve ilgili faktörler göz ardı edilebilmektedir. Bu amaçla polikliniğimize başvuran yaşlılardaki KOAH sıklığını ve KOAH ilişkili faktörleri çalışmamızda ortaya koymayı amaçladık.
YÖNTEM: Ekim 2016 – Temmuz 2017 tarihleri arasında İstanbul Tıp Fakültesi Geriatri Polikliniği’ne ilk defa başvuran ≥65 yaş olan 222 tane yaşlı çalışmaya alındı. Demografik veriler, KOAH tanısının olup olmadığı, toplam hastalık sayısı, toplam ilaç sayısı, sigara ve alkol kullanımlarının olup olmadığı not edildi. Kapsamlı geriatrik değerlendirme ile beslenme durumu, depresif duygu durum, kognitif durum, antropometrik ölçümler, BİA ile vücut kompozisyon analizi, fiziksel performans, el kavrama gücü, yürüme değerlendirmesi, 5 tekrarlı sandalyeden kalkma, yaşam kalitesi değerlendirildi. İstatiksel analiz SPSS 21 programı ile yapıldı.
BULGULAR: Yaş ortalaması 74,7±6,7 (65-92) olup %68,5’i (n=152) kadın idi. Yaşlıların %10’unda (n=22) KOAH tanısı vardı. Kadınların %7,2’si KOAH’lı iken; erkeklerde bu oran %15,7 idi. Sigara içen (aktif/eski içici) yaşlıların %17,7’sinin (n=11) KOAH tanısı mevcuttu. KOAH’lı hastaların %50si(n=11) ise sigara öyküsü olan hasta idi. KOAH; evli olmak(p=0,02), toplam hastalık sayısı(p=0,001), sigara(p=0,001) - alkol kullanımı(p=0,001), yaşam kalitesi(p=0,004), 5 tekrarlı sandalyeden kalkma testi(p=0,002), kabızlık(p=0,004), disfaji (p=0,002) ile ilişkili bulundu.(Tablo1)
SONUÇ: Çalışmamıza göre KOAH prevelansı toplumdan başvuran yaşlılarda %10 civarı olup literatür ile uyumludur. KOAH hastalığı bizim verilerimize göre de erkek yaşlılarda daha sık idi(1).KOAH olmayanlarda sigara kullanımı %25 civarında iken KOAH varlığında bu oran %50 civarı saptandı. Çalışmamızda, 4 metre olağan yürüme hızı KOAH’lı hastalarda ilişkili çıkmazken 5 tekrarlı sandalyeden kalkma testi daha uzun süreli efor gerektirdiği için KOAH ile ilişkili bulundu. Disfaji ile ilişkisi ise gastroözefageal reflü hastalığının KOAH’a eşlik eden hastalıklardan olması ile ilişkili gibi görünmektedir.
TARTIŞMA: Çalışmamızda, toplumdan başvuran yaşlılarda KOAH prevelansı oldukça sık olup dünya prevelansı ile benzerlik göstermektedir. İlişkili
faktörlere bakıldığında fiziksel performans, el kavrama gücü gibi sarkopeni varlığını ortaya koyan faktörlerle KOAH literatürde ilişkili olmasına
rağmen çalışmamızda KOAH’lı hasta sayımız az ve KAOH olmayan yaşlılarında komorbiditeleri olduğu için muhtemelen istatistiki bir anlamlılığa
ulaşacak ilişki gösterilemedi. Ancak çalışmamızda sigara- alkol kullanımı, eşlik eden komorbiditelerinin fazlalığı yaşam kalitesi düşüklüğü, fiziksel
performanstaki zayıflık KOAH ile anlamlı derecede ilişkili bulundu.