Akademik Veri Yönetim Sistemi
10. Ulusal Endokrin Cerrahi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 26 - 28 Mart 2021, ss.93
Amaç: Primer hiperparatiroidi’de (PHPT) altın standart tedavi cerrahidir. PHPT’nin en sık nedeni
paratiroid adenomudur (%94). Tüm hiperfonksiyone bezlerin %15 inden azı ektopik lokalizasyonda
yerleşmektedir. Bu çalışmada, geniş bir vaka serisi içerisindeki ektopik paratiroid adenom olguları geriye
dönük incelenmiştir.
Gereç ve Yöntem: İstanbul Tıp Fakültesi, Endokrin Cerrahi Servisi, 1991-2020 yılları arasındaki
paratiroid cerrahisi geçiren 352 hastanın kayıtları incelendi. 45(%12,7) olguda ektopik yerleşimli
paratiroid adenom saptandı. Yaş, cinsiyeti, geçirilmiş paratiroid cerrahisi, ameliyat öncesi görüntüleme,
ameliyat yöntemi, ektopik bezin yerleşim yeri ve patoloji sonuçları geriye dönük incelendi.
Bulgular: Ortanca yaş 50 (8-74) ve kadın/erkek oranı 37/8 olarak bulundu.. Hastalar incelendiğinde
45 olgunun 37(%82,2)’sine ektopik paratiroid adenomu nedeni ile birincil cerrahi, 7(%17,8) hastaya
persistan hastalık tanısı ile ikincil cerrahi, 1 hastaya ise ektopik alanda nüks paratiroid kanseri
nedeniyle ikincil cerrahi girişim uygulandığı görüldü. Persistan PHPT nedeniyle ameliyat edilen 7 hasta
incelendiğinde; 5 (%71,4) hastanın başka bir merkezde eksplore edilerek adenomun bulunamadığı, 2
(%28,6) hastada birincil cerrahi sonrası ikinci odak (çift adenom) saptandı. Ameliyat öncesi lokalizasyon
çalışmalarında, paratiroid sintigrafisinin 41(%91), ultrasonun 25(%55,5), MRI’ın 20(%44,4), BT’nin
11(%24,4) ve Colin-PET’in 1(%2,2) hastada ektopik odağı doğru tespit ettiği saptandı. Ektopik
adenomun 35(%77,8) hastada kocher insizyonu ile, 5(%11,2) hastada torakoskopik, 3(%6,6) hastada
sternotomi ile ve 2(%4,4) hastada ise mediastinoskopik eksplorasyon ile çıkarıldığı saptandı. Yerleşim
yerleri incelendiğinde 21(%46,6) hastada mediastinal yerleşimli ve 24(%53,4) hastada ise servikal
yerleşimli ektopik odak olduğu görüldü. 2(%4,4) hastada intratiroidal olarak saptandı. Histopatolojik
incelemede 42(%93,3) olguda selim adenom, 3(%6,6) olguda ise paratiroid kanseri tespit edildi.
Sonuç: Ektopik paratiroid adenomun sıklığı bizim serimizde literatür ile uyumlu bulunmuştur. Ameliyat
öncesi lokalizasyon için en değerli görüntüleme yönteminin paratiroid sintigrafisi olduğu görülmüştür.
Konvansiyonel cerrahi yöntemler (boyun eksplorasyonu, sternotomi ile mediastinal eksplorasyon) yanı
sıra minimal invaziv endoskopik yöntemlerde ektopik adenomlar ın cerrahi tedavisi için kullanılabilir.
Anahtar Kelimeler: primer hiperparatiroidi, ektopik paratiroid adenom, paratiroidektomi