Akademik Veri Yönetim Sistemi
SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ VE HAYMANA ÜÇÜNCÜ ULUSLARARASI SEMPOZYUMU (11-12 EYLÜL 2018), Ankara, Türkiye, 11 - 12 Eylül 2018, ss.171-200
Geniş bir istihbarat ağına sahip olan İngilizler I. Dünya Savaşı’nın ardından ele geçirdikleri telgraf ve telsiz mesajlarını profesyonel yöntemlerle deşifre edebilmek amacıyla Hükümet Kod ve Şifre Okulu’nu kurmuşlardır. Hükümet Kod ve Şifre Okulu, Türk-Yunan Savaşı sırasında sadece düşman devletlerin değil müttefik devletlerin telsiz ve telgraf mesajlarını, zamanın teknolojisinin elverdiği imkanlarla deşifre etmiştir. Deşifre edilen telgraflar arasında İstanbul, İzmir, Londra, Paris ve Roma’da bulunan Yunan temsilcilerinin, Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle yaptıkları önemli yazışmalar da yer almaktadır. Bu noktada ele geçirilen Yunan telgrafları, Sakarya Savaşı ve sonuçlarının daha iyi anlaşılması açısından büyük önem arz etmektedir.
Hiç şüphesiz Sakarya Savaşı sonrasında yaşanan mağlubiyet, Yunanistan’ın Türk topraklarına yönelik hedefleri ile birlikte izlediği dış politikada ciddi bir revizyona gitmesine neden olmuş, bununla eş zamanlı olarak İtilaf Devletleri arasındaki siyasi kırılmalar belirginleşmeye başlamıştır. Dolayısıyla bu dönemde ele geçirilen Yunan telgrafları İngiltere, Fransa ve İtalya’nın Türk-Yunan Savaşı’na yaklaşımını ve bundan sonraki siyasi manevralarını göstermesi açısından da kayda değer niteliktedir.
Bu çerçevede çalışmamızın hedefi; “en gizli” ibaresiyle kayıt altına alınan İngiliz arşiv belgelerini ana kaynak olarak kullanmak suretiyle Sakarya Savaşı sonrasında Yunanistan’da yaşanan mağlubiyet psikolojisini askeri, siyasi ve diplomatik gelişmelerle birlikte değerlendirebilmektir.
The British, who have a large network of intelligence, have established the Government Code and Cypher School in order to decrypt radio and telegram communications that they have gathered after World War I with professional methods. During the Greeko-Turkish War, the Government Code and Cypher School deciphered not only the enemy but also the ally states' radio and telegram communications with the possibilities of the technology of the time. Deciphered telegrams include important correspondence with the Ministry of Foreign Affairs officials and the Greek representatives in Istanbul, Izmir, London, Paris and Rome. The Greek telegrams gathered at this point are of great importance in terms of better understanding of the the Battle of Sakarya and its consequences.
Undoubtedly, the defeat after the Battle of Sakarya led to a serious revision of the foreign policy that Greece has pursued with its objectives for Turkish territory and at the same time the political turning points between the Entente Powers has begun to become evident. Therefore, the Greek telegrams gathered in this period are also worth mentioning in terms of the Britain, France and Italy's approach to the Turkish-Greek War and their subsequent political maneuvers.
The aim of this study in this framework is to evaluate the psychology of defeat in Greece after the Battle of Sakarya together with military, political and diplomatic developments by using British archival documents recorded under the title of "most secret" as the main source.