Akademik Veri Yönetim Sistemi
Havacılık psikolojisi: Kavramlar, araştırmalar, uygulamalar, Pınar Ünsal,Seda Çeken, Editör, Istanbul University, İstanbul, ss.663-697, 2022
Yolculuk sürecinde rol oynayan tüm aktörleri kapsayan hava öfkesi olayları hava yolu taşımacılığında psikososyal risk unsurlarındandır. Ayrıca, hava yolu yolculuğunun maliyetinin artmasına da neden olmaktadır. Yolcu ve uçuş sayısındaki artış hava öfkesi olaylarını da artırmaktadır. Günümüzde hava öfkesi yolcular, uçuş ekibi, şirketler ve uluslararası örgütler için önemli bir gündem maddesidir. Hava öfkesi olaylarının uçak türü ve sınıfı, yolculukla ilgili faktörler, sosyodemografik özellikler, kişilik özellikleri, sigara, alkol ya da madde kullanımı, stres, uçuş korkusu, ruh sağlığı ile ilgili diğer meseleler, uçuş hizmetine yönelik beklentiler ve kişilerarası atıflarla ilişkili olduğu görülmektedir. Tüm bu faktörler tek başına ya da etkileşim halinde ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle hava öfkesi olaylarının güç dengesizlikleri, davranışçı yaklaşımlar ve iç içe ekolojik model gibi kişilerarası çatışma kuramları kapsamında değerlendirilip incelenmesi mümkündür. Hava öfkesi olaylarının sonucunda uçuş güvenliği riske girip ölümcül sonuçlar yaşanabilmektedir. Ayrıca, yolcuların ve hava yolu çalışanların ruh sağlığında olumsuz etkiler gözlenmektedir. Dahası, hava yolu şirketleri ve örgütleri ciddi mali kayıplar yaşayabilmektedir. Bu önemli sorunun çözümünde dikkat edilebilecek ilk nokta hava öfkesinin ortaya çıkmasında etkili olan faktörlerin belirlenip çözüme kavuşturulmasıdır. Bu yaklaşıma örnek olarak alkol zehirlenmesinin önüne geçebilmek adına alkol servisinde kısıtlamalara gidilmesi verilebilir. Ayrıca, personelin uyarı kartları veya etkisizleştirme ekipmanları kullanması da mümkündür. Dolayısıyla hava yolu şirketi personelinin hava öfkesi olaylarına yönelik eğitimler alması gerekmektedir. Havacılık alanında uzmanların ve sektörün işbirliği ile konuyu ele almasının yenilikçi çözümler üretilmesine ve hava öfkesi olaylarının önlenmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Air rage events, which encompass all actors playing a role in the travel process, are among the psychosocial risk
factors in airline transportation. They also cause the increment of air travel costs. The increasing number of passengers and flights increases air rage events. Today, air rage constitutes a major agenda for passengers, flight
crew, companies, and international organizations. Aircraft type and flight class, travel-related factors,
sociodemographic characteristics, personality traits, smoking, alcohol, or substance use, stress, fear of flying, other
mental health issues, expectations about flight service, and interpersonal attributions appear to be associated with air
rage incidents. These factors may occur alone or in interactions. Therefore, it is possible to examine air rage events
within the scope of interpersonal conflict theories, i.e., power imbalances, behavioral approaches, and nested
ecological models. Flight safety may be put at risk and fatal consequences may occur following air rage events.
Additionally, adverse effects are observed on the mental health of passengers and airline employees. Moreover,
airlines and organizations may suffer severe financial losses. The first point to be considered in solving this critical
problem is determining and solving the factors that affect its occurrence. Restrictions on alcohol service to prevent
alcohol intoxication may be an example of this approach. Staff may use warning cards or disabling equipment.
Therefore, airline personnel should receive training about handling air rage incidents. It is assumed that a coordinative
approach by aviation academia and the sector may contribute to innovative solutions and the prevention of air rage
incidents.