Vergilendirmede Davranışsal Ekonomi Uygulamaları


Ecemiş Güleç A.

Vergi Dünyası Dergisi, cilt.1, sa.514, ss.77-87, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 1 Sayı: 514
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: Vergi Dünyası Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.77-87
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ekonomi literatüründeki son gelişmeler, karar verme sürecinde neoklasik iktisatta kabul edilen “rasyonel teorinin” değil, birçok kişisel, psikolojik ve çevresel faktörlerden etkilenen “beklenti teorisi”nin önemli bir rolü olduğunu göstermiştir. Beklenti teorisi üzerine inşa edilen davranışsal ekonomi, günlük hayattaki rutin karar verme süreçlerinden, ulusal maliye politikalarının oluştu- rulmasına kadar hem mikro hem de makro bazda geniş bir uygulama alanı bulmuştur. Vergi ida- resi bağlamında, bu yaklaşım vergi mükellefi hizmetlerinden, uygulama ve denetime, çalışanların bağlılığı ve verimlilik gibi iç konulara kadar geniş bir yelpazede faydalı bir şekilde uygulanabilir. Bu makalemizde, davranışsal yaklaşımın vergilendirmede ve mükelleflerin vergiye gönüllü uyu- munu artırmada nasıl kullanılabileceğine dair yöntemler tartışılmış ve bunların dünya uygula- masına yönelik bazı örneklere yer verilmiştir.
Recent developments in the economic literature have shown that in the decision-making process, it is not the rational theory accepted in neoclassical economics that plays a significant role, but rather the 'prospect theory', which is influenced by many personal, psychological, and environmental factors. Behavioral economics, built on prospect theory, has found a wide range of applications from routine decision-making processes in everyday life to the formulation of na- tional financial policies, both on a micro and macro basis. In the context of tax administration, this approach can be beneficially applied across a broad spectrum, from taxpayer services to en- forcement and internal issues such as employee engagement and productivity. This article dis- cusses methods by which a behavioral approach can be used in taxation and enhancing voluntary compliance among taxpayers and includes examples of its implementation worldwide.