Stoalılarda Dilbilim Sorunları ve Anlambilimin Olgunlaşması


GÖREN E.

Felsefe Arkivi, sa.31, ss.87-105, 2007 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2007
  • Dergi Adı: Felsefe Arkivi
  • Sayfa Sayıları: ss.87-105
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Eski Yunan düşüncesinde dil (logos) adlandırma (nomizein) sorunuylabirlikte ele alınmıştır. Stoalı filozoflar, dilbilgisi terimlerine ontolojikyaklaşımları ve lekton kavramı üzerine inşa ettikleri anlam kuramıyla; busorunu idealar bağlamında değerlendiren Platoncu görüşlere karşı çıkmışlardır. Gilles Deleuze ‘dört boyutlu önerme’ kuramıyla Stoalıların bu karşı çıkışını kendi düşüncesi içinde Yönelimsellik’in terimlerini kullanarak yorumlar. Stoalılar özellikle anlamla ilgili kavramlarını, ontolojik bir kurgu içinde sunarak çağdaş dilbilimin erken bir önceli olmuş, anlambilimin ilk filizlerini çiçeklendirmişlerdir.çağdaş dilbilimin erken bir önceli olmuş, anlambilimin ilk filizlerini çiçeklendirmişlerdir.

Anahtar Sözcükler: Anlam, Anlambilim, Anlamlama, Doğruluk,Gösterme, Hyphisthastai, Legein, Logos, Logos Apophantikos, Leksis, Lekton, Mevcudiyet, Noema, On, Onoma, Önerme, Physis, Semainein, Tanıtlama,Tezahür, Thesis, Ti, Varlık, Var-olmayan, Vasıf, Yönelimsellik.

Language (logos) has been discussed with the denomination (nomizein) problem in Ancient Greek thought. Approaching the grammar termsontologically and building a sense theory on lekton concept, Stoic philosophershave objected to the Platonist views which evaluate this problem within ideas. Gilles Deleuze comments on this Stoic objection with his theory of “four dimensions of proposition” using the terms of Intentionalité. Stoics, especiallypresenting concepts on sense in an ontological perspective, became an earlypredecessor of modern linguistics and made the first buds of semantics blossom.

Keywords: Aletheia, Attribute, Being, Demonstration, Denotation, Hyphisthastai, Intentionalité, Legein, Logos, Logos Apophantikos, Leksis, Lekton, Manifestation, Noema, Non-exist, On, Onoma, Physis, Proposition, Semainein, Semantics, Sense, Signification, Subsistence, Thesis, Ti.