Anadolu’nun farklı bölgelerindeki yüksek dağ kütleleri Kuvaterner buzullaşmalarının etkisinde kalmış ve gelişen buzulların bazıları günümüze kadar ulaşmış, iklim değişikliği etkisiyle ortadan kalkan buzulların oluşturduğu yer şekilleri ise çoğu sahada korunmuştur. Türkiye’de literatürde henüz yer almamış farklı büyüklükte buzul sahalarının varlığı son yıllarda yapılan çalışmalarla ortaya konmaktadır. Bu çalışma da yeni buzullaşma sahalarının varlığını ortaya koyan bir yaklaşıma sahip olup, Batı Toroslarda yer alan ve Antalya Körfezinin kuzeyinde bulunan Kovacık Dağı (2288 m), Emerdin Dağı (2405 m) ve Dumanlı Dağı (2311 m) üzerinde oluşan buzullaşmaları konu etmektedir. Bu kapsamda, Kovacık, Emerdin ve Dumanlı Dağlarında Geç Kuvaterner buzullaşmalarının sonucu olarak ortaya çıkan başta sirk ve moren sırtları olmak üzere buzul morfolojisine ait izler topografya haritaları, insansız hava araçları ve detaylı arazi çalışmaları ile haritalanmış, hassas veriler üzerinde geçmişe ait buzul rekonstrüksiyonları ve kalıcı kar sınırı hesaplamaları yapılarak buzulların ulaşmış olduğu seviyeler ve buzullara ait özelliklerin ortaya konması amaçlanmıştır. Buradaki buzullaşmalar sirk buzullaşmaları tarzında olup, daha çok kuzeye bakan ve yarılmanın fazla olduğu yüksek yamaçlarda gelişmiştir. Kovacık Dağında 2, Emerdin Dağında 3 ve Dumanlı Dağında 2 olmak üzere toplam 7 sirk ve bu sirklerin önünde yer alan moren sırtlarından oluşan sınırlı buzullaşma izleri bulunmaktadır. Üç dağın toplam buzullaşma alanı ~ 2,87 km2 olarak belirlenmiş, kalıcı kar sınırı Kovacık Dağında ~1825 m; Emerdin Dağında ~2055 ve Dumanlı Dağında ~1840 m hesaplanmıştır. Kalıcı kar sınır değerleri Türkiye’de bilinen en alçak kalıcı kar sınırı seviyelerini oluşturmaktadır. Kovacık Dağında buzul uzunluklarının yaklaşık 1500 m’ye kadar ve ortalama kalınlıklarının ~46 m’ye ulaştığı belirlenmiştir. Kovacık 1 (Çeşgar) Sirkinde bulunan buzul ~1640 m seviyesine kadar inmiştir. Emerdin Dağı ise buzulların ortalama kalınlıklarının ~50 m’ye ulaştığı, Kızılsırt Sirkinden çıkan buzul dilinin ~1760 m seviyesine kadar indiği belirlenmiştir. Dumanlı Dağında ise buzulların, ortalama kalınlıklarının ~35 m’ye ulaştığı ve Dumanlı 1 Sirkinden çıkan buzul dilinin ~1600 m seviyesine kadar indiği anlaşılmıştır.
High mountain ranges in various regions of Anatolia were under the influence of Quaternary glaciations, and some of the glaciers that developed have survived to the present day, while the landforms formed by glaciers that disappeared due to climate change have been preserved in most areas. The existence of glacier fields of different sizes in Turkey, which have not yet been reported in the literature, has been revealed by studies carried out in recent years. This study has an approach that reveals the existence of new glaciation areas and focuses on glaciations on Kovacık (2288 m), Emerdin (2405 m) and Dumanlı (2311 m) mountains, which are located in Western Taurus Mountains and north of Antalya Gulf. In this context, the traces of the glacial morphology, especially the cirque and moraine ridges, formed as a result of the Late Quaternary glaciations in Kovacık, Emerdin and Dumanlı Mountains were mapped with detailed field studies, unmanned aerial vehicles and topographic maps, and it was aimed to reveal the elevations reached by the glaciers and the characteristics of the former glaciers by making glacier reconstructions and equilibrium line altitude (ELA) estimations on sensitive data. The glaciations are in the form of cirque glaciations and glaciers developed mainly on the high north-facing slopes where the cleavage is high. There are a total of 7 cirques, 2 on Kovacık Mountain, 3 on Emerdin Mountain and 2 on Dumanlı Mountain, and limited traces of glaciation consisting of moraine ridges in front of these cirques. The total glacier area of the three mountains was found to be ~2.87 km2, and the ELAs was calculated to be ~1825 m on Kovacik, ~2055 m on Emerdin, and ~1840 m on Dumanli. The ELA values represent the lowest known ELA values in Turkey. In Mt. Kovacik, glacier lengths have been measured up to approximately 1500 m and average thicknesses up to ~46 m. The glacier of Kovacik 1 (Çesgar) cirque has descended to ~1640 m. On Mt. Emerdin, the average thickness of the glaciers was found to be ~50 m and the tongue of Kızılsırt cirque descended to ~1760 m. On Mt. Dumanlı, the average thickness of the glaciers was found to be ~35 m and the tongue of Dumanlı 1 cirque descended to ~1600 m.
