24. Uluslararası Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi-Klimik 2024, Antalya, Türkiye, 6 - 09 Mart 2024, ss.1-2
AMAÇ
Disemine kriptokokoz HIV infeksiyonu olan ve diğer bağışıklığı baskılanmış konaklarda görülür. Bu bildiride başarıyla tedavi edilmiş bir disemine kriptokokoz olgusu sunacağız.
OLGU
Budd-Chiari’ye bağlı karaciğer sirozu nedeniyle 2018’de karaciğer nakli yapılan takibinde nüks siroz gelişen 21 yaşında kadın hasta fakültemiz acil servisine 3 gün önce başlayan ateş, sarılık ve kaşıntı nedeniyle başvurdu. Takrolimus, metilprednizolon ve mikofenolat kullanmaktaydı. Fizik muayenesinde asit saptandı. Gelişindeki kan tetkiklerinde lökosit 4500/µl, nötrofil 3580/µl, lenfosit 400/µl, trombosit 65000/µl, hemoglobin 8,4 g/dL, CRP 14 mg/L, proklasitonin 0,62 ng/mL, kreatinin 1,5 mg/dL, AST 68 U/L, ALT 37 U/L, ALP 215 U/L, GGT 80 U/L, total bilirubin 2,79 mg/dL, direkt bilirubin 11 mg/dL ve LDH 239 olarak U/L olarak saptandı. Asit sıvısında lökosit 340/µl, nötrofil 40/µl ve lenfosit 16/µl olarak saptandı. Akut kolanjit ve bakteriyel peritonit ön tanılarıyla kan ve asit kültürleri alındıktan sonra seftriakson 1x2 gr İV başlandı. Abdomen MRG’sinde splenomegali ve batın içi serbest sıvı saptandı, safra yollarında dilatasyon izlenmedi. Takibinde sağ uyluk lateralinde ağrı, kızarıklık ve ödem gelişti (resim1). Selülit düşünülerek tedavisi ampisilin sulbaktam (SAM) 4x2 gr İV ile değiştirildi. İnkübasyonun 5.gününde asit sıvı kültüründe maya üredi. Tedaviye ampirik kaspofungin 1x50 mg İV eklendi. Aynı zamanda serumda istenen kriptokok antijen testinin pozitif saptanması üzerine kriptokokoz tanısıyla kaspofungin kesilerek l-amfoterisin B 1x4 mg/kg İV ve flukonazol 1x800 mg İV başlandı. Toraks BT’de sağ akciğer üst lobda etrafında buzlu cam alanları olan solid lezyon izlendi, kontrol BT’de lezyonun büyüdüğü saptandı, ön planda kriptokoksik nodül (resim2) olarak değerlendirildi. VİTEK-2 ile değerlendirilen maya, C.neoformans olarak tiplendirildi. Hasta trombositopenik olduğundan LP yapılamadı ancak kraniyal MRG’de bazal meninkslerde tutulum saptandı (resim3) ve disemine kriptokokoz tanısı kondu. İnkübasyonun 9.gününde kan kültürlerinde C.neoformans üredi. Selülit tablosu ilerleyen hastanın SAM tedavisi kesilerek meropenem 3x1 gr ve linezolid 2x600 mg İV olarak revize edildi. Kriptokoka bağlı cilt tutulumu olabileceği düşünülen hastadan deri biyopsisi alındı. Dermis tabakasında maya hücreleri görüldü (resim4), kriptokoksik pannikülit düşünüldü. Antibakteriyel tedavisi kesildi. Antifungal tedavinin 3.ayında bulguları gerileyen hasta toplam tedavisi en az 12 ay olacak şekilde planlanıp oral flukonazol tedavisiyle taburcu edildi.
SONUÇ
Disemine kriptokokoz olguları sıklıkla kronik şikayetlerle başvururken, bazıları akut şikayetlerle başvurabilir. Menenjit en sık görülen tabloyken akciğer, cilt ve yaygın vücut tutulumuyla seyreden olgular görülebilir. İmmünosüprese konaklarda pyojenik infeksiyonlarla karışabilen, anibakteriyel tedaviye yanıt vermeyen infeksiyon tablolarında kriptokokoz da akılda tutulmalı, mantar kültürlerine ek olarak antijen testleri de istenmelidir.
Anahtar Kelimeler: kriptokokoz, immünosüpresyon, transplantasyon