Akademik Veri Yönetim Sistemi
VII.Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi “Uluslararası Katılımlı”, İstanbul, Türkiye, 8 - 10 Nisan 2015, ss.158
Giriş: Bireylerin toplumsal yaşama etkin olarak katılımlarını ve yaşam kalitelerini arttırmayı sağlayabilecek becerilerin başında okuryazarlık becerisi gelmektedir. Sağlık okuryazarlığı, bireylerin, sağlık ve sağlık sistemi bağlamındaki süreçleri etkin yönetmesine imkân sağlamaktadır.
Materyal ve Metod: Bu makalede, sağlık okuryazarlığı ile ilgili literatür ve araştırma bulguları incelenerek konunun önemi tartışıldı.
Bulgular: Değişen dünyada sağlık alanındaki teknolojik gelişmeleri toplumun takip etmesi, bilgilere ulaşması, anlaması, yorumlaması ve bu bilgiler ışığında uygun davranış geliştirmesi “sağlık okuryazarlığı” kavramının ortaya çıkmasını sağladı. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre sağlık okuryazarlığı, sağlıkta iyilik halini korumak ve geliştirmek için, bireylerin sağlık bilgisine erişim, bilgiyi anlama ve kullanma kabiliyetleri ile istekleri konusundaki bilişsel ve sosyal becerileridir.
Sağlık okuryazarlığı; yaşam yılı ve kalitesini arttıran, sağlık eşitsizliklerini gideren, sağlık profesyonelleri için iletişim ve klinik becerilerin kazanılması, sağlık hizmeti alan birey için de okuma, dinleme, analiz etme, anlaşılır olabilmeyi ve karar mekanizmasına dahil olmayı sağlayan bir öğedir. Dolayısıyla sağlık okuryazarlığı kavramı; sağlık ekibi üyeleri ile birey-ailesi arasında iletişimin güçlendirilmesini ve kendilerini daha iyi ifade edebilme fırsatı sağlamaktadır. Düşük sağlık okuryazarlık düzeyinin ise; sağlık bilgilerini anlayabilmede güçlüğe, sağlık ekibi üyeleri ile iletişim sorunlarına, bakım ve tedavi uygulamalarını yerine getirmede zorluklara, sağlık bakım hizmetlerine erişimde, hak ve sorumluluklarını anlamada ve aramada sorunlara neden olduğu bildirilmektedir. Bu kapsamda sağlık okuryazarlığı seviyesindeki düşüklük, bireysel, sosyal ve ekonomik riskleri de beraberinde getirmektedir.
Sonuç: Sağlık okuryazarlığı seviyesinin gelişmesi, kaynakların doğru kullanılmasını ve bireyin kendi ve toplum sağlığı konusunda belirleyici olmasını sağlayacaktır. Bu bağlamda sağlık sektörünün yanı sıra eğitim, sivil toplum, akademik çevre, medya ve iletişim, iş dünyası gibi değişik tarafların ortak çabası ile sağlık okuryazarlığının geliştirilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sağlık bakımı, sağlık okuryazarlığı, sağlıklı/hasta birey, toplum
Health Literacy of Individuals and Society
Introduction: Literary is the most important skill that can ensure active participation of individuals in social life and improving their quality of life. Health literacy allows individuals to effectively manage the processes of health and health system.
Material and Method: This article examines literature and research findings about the health literary and discusses the importance of subject.
Findings: The concept of “health literacy” has been introduced owing to the fact that the society in today’s changing world follows technological developments in the field of health, reaches, understands and interprets the information and develops suitable behaviors in the light of this information. According to the World Health Organization, health literary is the cognitive and social skills which determine the motivation and ability of individuals to gain access to, understand and use information in ways which promote and maintain good health.
Health literary is an element that increases the life year and quality, eliminates health inequalities, enables health professionals to gain communication and clinical skills, and beneficiaries to read, listen, analyze, become understandable and participate in decision-making mechanism. Therefore, the concept of health literary offers the opportunity to strengthen the communication between health professionals and individual/family and to allow them express themselves better. On the other hand, it is reported that low health literary level causes difficulties in understanding health knowledge, communication problems between healthcare team members, difficulties in practicing care and treatment procedures, and problems in access to healthcare services and understanding and seeking rights and responsibilities. Accordingly, low health literary level brings along individual, social and economic risks as well.
Conclusion: Development of health literary level will lead to correct use of resources and more decisive individuals about the health of society and of themselves. Accordingly, it is recommended to improve the health literacy through joint effort of various parties besides the health industry, including education, civil society, academia, media, communication and business industries.
Keywords: Healthcare, health literacy, healthy/patient individual, society