23. Uluslararası Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi, Antalya, Türkiye, 13 - 16 Mart 2023, ss.741-743
Amaç
Mukormikoz,Mucorales takımında yer alan filamentöz mantarların neden olduğu nadir görülen,mortal seyreden
bir infeksiyondur.Gelişmiş ülkelerde hematolojik kanser tedavileri ve solid organ transplantasyonu(SOT) sonrası
immünosüpresyona bağlı olarak insidansı artmıştır.En sık akciğerler tutulmakla birlikte rinoserebral,rinosinoorbital,s
inopulmoner,gastrointestinal,kutanöz ve disemine tutulum görülebilir.Risk faktörleri arasında hematolojik malignite
ve SOT dışında;kontrolsüz diabetes mellitus,kortikosteroid(KS) kullanımı,nötropeni,travma yer almaktadır.Bu
bildiride renal transplant alıcısında erken dönemde gelişen Rhizopus oryzae’nin etken olduğu bir deri mukormikozu
sunulmuştur.
Olgu
Kırk dört yaşında,IgA nefropatisi nedeniyle 14 yıl KS kullanımı olan hastaya 8 Aralık 2022 tarihinde canlıdan
renal nakil yapıldı. İmmünosüpresif tedavi olarak takrolimus,mikofenolat mofetil, prednizolon;profilaktik
olarak valgansiklovir,trimetoprim-sulfametoksazol, flukonazol verilerek taburcu edildi. Naklin 19. gününde sol
önkolda bulunan daha önce periferik damar yolu bulunan yerde ağrı ve duyarlılık sonrasında yaklaşık 10 cm
çapında,yaygın,hemorajik büllü lezyon gelişti.Lökosit, nötrofil ve lenfosit sayısı sırasıyla 11.1 ×10⁹/lt, 9.5×10⁹/lt, 1.2
×10⁹/lt;hemoglobin 12.6 gr/dl,serum CRP 14 mg/lt,kreatinin 1.44 mg/dl olarak saptandı Sol kol MR görüntülemesinde
deri ve deri altı yağlı dokularda ekspanse ödematöz görünüm saptanması üzerine sellülit lehine değerlendirilerek
intravenöz ampisilin-sulbaktam başlandı.Lezyondan alınan biyopsinin histopatolojik incelemesinde nekroz alanları
içeren anjiyoinvazif fungal infeksiyon saptanması üzerine lipozomal amfoterisin-B eklenerek acil geniş debridman
yapıldı.Fasya üzerinden infekte olduğu düşünülen doku eksize edildi.İntraoperatif doku örneği kültüründe 24 saat
sonra besiyerini kaplayan beyaz renkli,uçuşan pamuksu görünümde küf üredi.Mikroskopik incelemesine dallanma
göstermeyen,septumsuz hifler ve yuvarlak sporlar görüldü.Hastaya 5 mg/kg liposomal amfoterisin B İV başlandı.
Üreyen küf MALDI-TOF MS yöntemiyle Rhizopus oryzae olarak tanımlandı.Tedavinin 14. gününde debridman sınırının
çevresindeki sağlam deride yeni gelişen benzer lezyonlar görülmesi üzerine yeniden biyopsi alındı;‘’frozen’’doku
biyopsisinde anjiyoinvazif fungal infeksiyon bulgusu olması üzerine debridman sınırı genişletildi.İntraoperatif alınan
örneğin kültüründe küfle birlikte MRKNS üremesi olunca tedaviye teikoplanin ve posakonazol de eklendi,liposomal
amfoterisin B tedavisi 10 mg/kg dozuna çıkarıldı.Hastanın antifungal tedavisi 37. günde takibe devam etmektedir.
Sonuç
Solid organ nakli yapılan hastalarda deri mukormikozu nadirdir.Deri-yumuşak doku infeksiyonlarıyla karışabilir.
Ampirik antimikrobik tedaviye yanıt alınamayan,nekrozun ilerlediği durumlarda mukormikoz ayırıcı tanıda mutlaka
düşünülmeli,uygun mikrobiyolojik ve patolojik örnekler alınmalı,acil olarak antifungal tedavi ve cerrahi debridman
uygulanmalıdır.