Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Laboratuvar Tıbbı ve XX. Ulusal Klinik Biyokimya Kongresi , İstanbul, Türkiye, 25 - 26 Aralık 2020, cilt.18, ss.77-78, (Özet Bildiri)
1.Giriş Aralık 2019’da ilk olarak Çin’in Vuhan bölgesinden SARS-CoV-2 virüsü ve klinik tablosu yeni koronavirüs hastalığı (COVID-19) ilk kez bildirildi. Ülkemizde ilk koronavirus vakası 11 Mart 2020 tarihinde görüldü. Bu tarihten itibaren tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hazırlıklar yapıldı, önlemler alındı. Sağlık sektörü çalışanları tüm imkân ve güçleriyle salgın mücadelesine dahil oldu ve hâlâ cephede görev yapmaya devam ediyor. Biz de branş farketmeksizin asistan hekimler olarak koronavirüsle mücadelede aktif olarak görev almaya devam ediyoruz. Pandemi sürecinde Sağlık Bakanlığı Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi yönetmeliğinde ilk olarak 21 Mart tarihinde değişiklik yaptı ve yönetmeliğin 11. Maddesinin 4. fıkrasına “Ancak deprem, sel baskını, salgın hastalık gibi olağandışı ve hizmetin normal olarak sürdürülemediği hallerde uzmanlık öğrencileri, hekimlik görevlerini yürütmek üzere eğitim gördüğü kurumun dışındaki aynı il sağlık tesislerine 3 ayı geçmemek üzere görevlendirilebilir. Bu görevlerde geçen süreler eğitim süresinden sayılır.” ibaresini ekledi. Son olarak 26 Kasım 2020 de aynı maddeye “Bu görevlerde geçen süreler eğitim süresinden sayılır. Ancak yukarıda sayılan haller nedeni ile tezini yetiştiremeyen ve çekirdek eğitim müfredatındaki yetkinliklerini kazanamayan uzmanlık öğrencilerine program yöneticisinin önerisi üzerine eğitim kurumunun akademik kurulu kararı ile 6 aya kadar süre uzatımı verilebilir.” ibaresi eklenerek tıpta uzmanlık öğrencilerinin pandemi sürecinde aldıkları ek görevler nedeniyle aksayan eğitimlerinin 6 ay uzatılabilmesinin önünü açtı. 2.İstanbul Tıp Fakültesi’nde Covid-19 ile Mücadele Uzmanlık eğitimimi sürdürdüğüm İstanbul Tıp Fakültesi’nde Covid-19 ile Mücadele Bilim Kurulunun 18 Mart 2020 tarihli toplantısında alınan kararlara istinaden asistan hekimler olarak Covid-19 ile mücadelede görevlendirildik. Fakültemizde vaka sayılarına bağlı olarak sayısı değişmekle birlikte en yoğun olduğu dönemde 10 farklı yataklı servis ve 1 Covid-19 acil triaj birimi hizmet verdi. Daha sonra ek olarak Covid-19 hastalığının uzun dönem etkilerini izleyebilmek açısından Covid-19 İzlem Merkezi kuruldu. Bu bağlamda İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya asistanları olarak pandemi sürecinde kabaca 3 farklı dönemden geçtik. Bunlardan birincisi; Türkiye’de vaka sayılarının artarak devam ettiği ilk dalga olarak nitelendirebile ceğimiz 24 Mart-9 Haziran arası dönemde Covid-19 acil triyajda 12 şer saatlik vardiyalar halinde olmak üzere toplamda 5 nöbette görev aldık. Bunun yanında mesai saatlerinde teması ve olası bulaşı en aza indirmek nedeniyle esnek biçimde yeniden düzenlendi. İkinci dönem ise Covid-19 vaka sayılarının azaldığı aslında yeni normal olarak adlandırabileceğimiz dönemde fakültemizde Tıbbi Biyokimya asistanları olarak triyaj nöbeti tutmaksızın eğitimimize Covid-19 gölgesinde devam ettik. Ancak bu dönem Türkiye’de vaka sayılarının artarak 2.dalganın başlamasıyla son buldu.18 Kasım’dan itibaren aslında ilk döneme benzer bir düzene geçildi. Tekrardan Covid-19 acil triajında yaklaşık 2 ayda bir 15 günlük dilimde 5 nöbet olacak şekilde asistanlar görevlendirildi. Mesai saatleri azaltılarak esnek çalışmaya geçildi. 3. Pandemide Tıpta Uzmanlık Eğitimi Tüm bu süreçler yaşanırken uzmanlık eğitimimizin çeşitli dönemleri farklı derecelerde etkilendi. Öncelikle uzmanlık eğitimimizin başlangıcında aldığımız yaklaşık 4 ay süren Temel Biyokimya eğitimi süreci aslında Uluslararası Laboratuvar Tıbbı ve XX. Ulusal Klinik Biyokimya Kongresi 25 – 26 Aralık 2020 http://tkbdonline.serenaslive.com 77 eğitimin en az etkilenen kısmıydı. Bu eğitimin süresi esnek çalışma saatleri ve başlangıçta nöbetler sonrası uygulanan karantinalar nedeniyle uzadı. Temel eğitimden sonra Klinik Biyokimya da çeşitli laboratuvarlar daki (Merkez Laboratuvarı, Acil Laboratuvar, Endokrin Laboratuvarı ) rotasyonlarımıza başladık. Buradaki rotasyonlarımızda poliklinik hizmetlerinin Covid-19 salgın durumuna göre belli oranlarda azaltılması nedeniyle hasta çeşitliliğinde azalma olması bizim gözlemlerimizde eksikliğe yol açtı. Ek olarak bu süreçte Covid-19 hastalığının yaptığı biyokimyasal değişikleri yakından izleme fırsatı bulduk. Uzmanlık eğitimi boyunca yaptığımız dış rotasyonlar [ İç Hastalıkları (Hematoloji, Endokrinoloji, Nefroloji), Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ve Mikrobiyoloji ] alınan önlemler çerçevesinde ilk dönemde ertelendi. İkinci dönemde bu rotasyonlar yeniden başladıysa da poliklinik hasta sayısının azaltılması nedeniyle rotasyonların verimliliği azaldı. Uzmanlık eğitimi süresince devam eden haftalık asistan derslerimiz belli dönemlerde aksadı ancak online platform üzerinden bu derslere katılmaya devam ettik. Yine eğitimimizin bir parçası olan tıp fakültesi öğrencileri Biyokimya Pratik Uygulamalarını ve Probleme Dayalı Öğretim derslerini online biçimde gerçekleştirdik. Ek olarak kendimizi geliştirmemizi sağlayacağımız eğitim, kurs ve kongrelerin iptali / online şeklinde yapılması uzmanlık eğitimimizin olumsuz bir şekilde etkilenmesine yol açtı. Herkes gibi benim de Temennim, ,En kısa sürede pandemi sürecinin sona ermesi ve eğitim sürecimizin normalleşerek istediğimiz biçimde daha faydalanılabilir bir hale gelmesidir.Herkese sağlıklı günler dileyerek sözlerimi bitimek istiyorum.