Toprak Darbukada Misirli Ahmet Teknigi ve Icra Analizi 2


Karaol E., Dogrusoz Disiacik N.

Akademik Bakis, sa.36, ss.1-14, 2013 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2013
  • Dergi Adı: Akademik Bakis
  • Sayfa Sayıları: ss.1-14
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kökleri antik çağlara kadar dayandırılmasına, günümüze kadar Türk ve dünya müziklerinin tarihsel sürecinde önemli rolü olmasına rağmen, darbuka ve icrası müzikoloji çalışmalarında kapsamlı ele alınmamıştır. Müzikal tekniğin ustadan çırağa sözlü aktarım ve görsel öğrenim geleneği ile iletilmiş olduğu tespit edilmiştir. Toprak darbuka çalgısı üzerinde şekillenen, darbuka icracısı Mısırlı Ahmet’in geliştirdiği tekniğin icra bağlamında analiz edildiği kısımlar vurgulanmaktadır. Tarihsel süreç içerisindeki kültürel değişimler ve uygarlıkların gelişmesine paralel olarak, çalgının ortaya çıkış süreci değişim göstermiştir. Materyali, icra tekniğinin değişimine etki eden en önemli faktör olmuştur. İcra analizine vurgu yapılmasının sebebi, toprak darbuka ile Mısırlı Ahmet tekniği arasındaki bağın önemi ile icra yapısıdır. Müzik teorisi disiplini düzleminde inceleme ve değerlendirme yapılması çalışmanın temel amaçları arasındadır. Çalışmanın belirleyici öğelerinden biri, darbuka icracısı olarak tekniği dünyada “split-finger technique” olarak bilinen, darbuka çalgısının icrasında yepyeni bir sayfa açan tekniğin analitik olarak incelenmesidir. Tekniğe dair hareketleri belirlemeye hizmet eden sembolik işaretlerle, standart tespit oluşturulması hedeflenmiştir. İncelenen metodik yaklaşımlarda herhangi modern notalama sistemine göre oluşturulmuş kapsamlı notasyona rastlanmadığından, tekniğe özgü vuruş ve hareketlerin oluşturduğu ritmik motiflerin notaya alınmasında tanımlayıcı ifadeler kullanılarak, teknik çerçevesinde çalgının nasıl icra edildiğini tanımlayan özel işaretlere başvurulmuştur. Çalgıya dair vuruşlardan türemiş ritimler yaygın geleneksel gösterimlerinden faydalanılarak, Mısırlı Ahmet tekniğinin etkileri ile birlikte analiz edilmiştir.

There have not been extensive discussions about the “darbuka” instrument and its performance in musicology studies despite the fact that it originates from ancient ages and that it has an important role in the historic process of Turkish and world music. This essay emphasizes the parts that are analyzed in the context of the technique, which is shaped especially on clay darbuka, that Mısırlı (Egyptian) Ahmet, the darbuka performer. It has developed from the point of view that musical technique is transmitted orally and visually from master to apprentice. The evolution process of the instrument varies with the parallel to cultural changes and development of civilizations in the historical process. Thus, the material of the clay darbuka has been the most affecting factor on the change of its playing technique. The reason why performance analysis is emphasized is that performance structure is analyzed depending upon importance of connection between the clay darbuka and his technique. One of the determinant elements of the study is the analytical examination of this technique through the example of Mısırlı Ahmet. His technique is known in the world as the “split-finger technique” and turned over a new leaf in the performance of the darbuka instrument.