Satınalma, cilt.12, sa.141, ss.16-19, 2024 (Hakemsiz Dergi)
İstanbul Havalimanı Tedarik Zincirlerinin Neresinde?
Satınalma Dergisi (ISSN:2149-1232) Makale Linki: https://satinalmadergisi.com/istanbul-havalimani-tedarik-zincirlerinin-neresinde/
Prof. Dr. Murat ERDAL İstanbul Üniversitesi
Tedarik Zinciri Yönetimi Anabilim Dalı Başkanı
İstanbul Havalimanı tartışmasız küresel bir lider. İstanbul, kıtaları birleştiren coğrafi konumu ile eşsiz fırsatlar sunuyor. Avrupa, Asya, Ortadoğu ve Afrika kesişiminde yer alan havalimanı her geçen gün büyümeye devam ediyor.
Havalimanı 29 Ekim 2018 tarihinde açıldı. Sonrasında pandemi dönemi başladı ve tüm dünyada olduğu gibi sadece sınırlı kargo uçuşları gerçekleşti. Yolcu trafiği olmadı. O nedenle İstanbul Havalimanı’nın işletmecilik ve pazar rekabeti açısından son derece yeni bir girişim olduğunu söyleyebilirim. Bu yazımda İstanbul Havalimanı’nı lojistik perspektifinden değerlendireceğim. Havalimanının büyük resimde ülke ekonomisi için daha fazla stratejik değer üreteceğini düşünüyorum.
Önce Verilere Bakalım Sonra Planlama Ve Aksiyonları Değerlendirelim
Havacılık çok büyük bir sektör. İçerisinde birbirini besleyen çok sayıda ekosistem var: Havayolu taşıyıcılığı, havalimanı işletmeciliği, yer hizmetleri, perakende sektörleri, antrepo/depo hizmetleri, vb. hepsi birbirinden değerli ana faaliyet alanları var.
Diğer taraftan uçak üretimi (iki büyük üretici ve tedarikçiler) ve teknik servis (tamir-bakım) hizmetleri ile birlikte düşünüldüğünde muazzam bir ekonomi.
Havalimanları ülke ekonomilerinin göz bebeği. Turizmin başladığı ve olgunlaştığı yerler. Dünyanın ülkenizi ilk olarak algıladığı, deneyim yaşadığı ve sosyal medya ile anında görsel paylaştığı mekanlar. Yolcu sayısı her bakımdan kritik bir konu. Küresel aktarma merkezi olarak da nitelendirilen İstanbul Havalimanı uluslararası yolcu sayısı bakımından zirveyi zorluyor.
Uluslararası yolcu trafik verileri küresel girişimciler ve dünya markaları için büyük bir cazibe oluşturuyor. Perakende ve gıda sektörleri için büyük satış ve iletişim fırsatları oluşturuyor.
Yer hizmetleri başka bir seviyeyi işaret ediyor. Havayolu kargo taşımacılığı ise dış ticaret tarafında çarpan etkisi yaratıyor.
Uçuş Verileri
Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI – Airports Council International) verileri son derece çarpıcı. 2023 yılı uçak hareketleri bakımından 505.958 iniş-kalkışla dünyada 8. Konumda. İlk 7 havalimanının hepsi Amerika Birleşik Devletleri’ne ait havalimanları. ABD havalimanlarını dışarıda tuttuğunuzda, İstanbul 1 numarada. Bu çok büyük bir başarı. Kutlamak gerekir. Aynı zamanda bir o kadar da dikkatli olmak gerekir.