Gümüş E.
Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, cilt.11, sa.2, ss.518-531, 2024 (Hakemli Dergi)
Özet
Bu çalışma, kökenleri Balkanlara dayanan ancak İstanbul’da doğan Moralızade Vassaf Kadri’nin 1915 taihli romanı Hint Yıldızı’nda yansıtıldığı şekliyle sömürgeci güçlerin pratiklerini ve yerel halkın verdiği dekolonizasyon mücadelesi üzerine yoğunlaşan bir okumadır. Özünde bir şiddet praksisi olan sömürgecilik, hâkim olduğu topraklardaki doğal zenginliklerinin yanı sıra yerel halkı sömürmeyi amaçlar. Bunun yanı sıra sömürgeci güçler baskılarını daim kılmak ve olası başkaldırıları engellemek maksadıyla yerel kültürü, milli ve manevi değerleri yok edip kendi düşünce sistemlerini ve değer yargılarını yerleştirmeyi ve yaygınlaştırmayı amaçlar. Bu bağlamda Moralızade Vassaf Kadri İngiliz sömürgecilerin alt kıtada uyguladıkları fiziksel, psikolojik ve kültürel tahakkümleri anlattığı romanında genel bir sömürgecilik resmi çizer. Bunun yanı sıra uzun yıllar İngiliz boyunduruğunda bulunan Hint halkı ulusal bağımsızlığını kazanmak adına ayağa kalkar ve bütün kimliksel farklılıklarından arınarak dekolonizasyon mücadalesi başlatır. Bu çalışma, Hint Yıldızı’nın bir yandan sömürgeci tahakkümün farklı boyutlarda şiddete dayanan uygulamalarını diğer yandansa sömürge halkının sömürgeci şiddetine karşı daha büyük bir şiddetle başkaldırarak verdiği bağımsızlık mücadelesini Frantz Fanon, Aime Cesaire ve Albert Memmi gibi eleştirmenlere göndermeler yaparak incelediğini iddia eder.