Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türk Pediatri Kurumu 2020 Buluşması – Güncelleme Toplatısı, İstanbul, Türkiye, 25 - 29 Ekim 2020, cilt.55, ss.25
GİRİŞ: Biyolojik ilaçlar romatolojik hastalıkların tedavisinde çığır
açmışlardır. Ancak halen bir grup hasta ilk basamak olarak başlanan
biyolojik ajana yeterli yanıtı veremez ya da zaman içinde
ilacın etkinliği azalır. Bu durumda başka bir biyolojik ajanla tedaviye
geçilmesi önerilmektedir ancak bu konu ile ilgili yapılmış
gerçek yaşam verisi yoktur. Bu çalışmada bir biyolojik tedaviden
başka bir biyolojik tedaviye geçtiğimiz HASTALAR veklinik yanıtları
özetlenecektir.
YÖNTEM: 2010-2019 yılları arasında JİA tanısı almış ve biyolojik
tedavi kullanmış hastalar çalışmaya dâhil edildi. Bu hastalar
içinde biyolojik tedavi değişikliği yapılanlar ile yapılmayanlar
arasındaki demografik, klinik, laboratuvar özellikleri ve ilaç etkinlik-
güvenlilik durumları karşılaştırıldı.
SONUÇLAR: Çalışmaya ortanca takip süreleri 40 (8,5-169) ay
olan 91 (%47,6) kız ve 100 (%52,4) erkek olmak üzere 191 biyolojik
tedavi uygulanan JİA hastası dahil edildi. Ortalama yaş
ve tanı yaşları sırasıyla 12,8±4,4 ve 9,1±4,9 idi. JIA alt tipleri;
oligoartiküler JİA(oJİA) (n=79,%41,3), entezit ilişkili artrit (EİA)
(n=52,%27,2), poliartiküler JİA(pJİA) (n=39,%20,4), sistemik
JİA (sJIA) (n=14,%7,3), and psöriatik artrit (pSA) (n=7,%3,7) olarak saptandı. Tanıdan sonra biyolojik ilaç başlama süresi ortanca
14 (2-66) aydı.İlk uygulanan biyolojik tedaviler etanersept
(n=116,%60,7), adalimumab (n=49,%25,7), tosilizumab
(n=18,%9,4), anakinra (n=6,%3,1) ve infliksimab (n=2,%1,1)
idi. Hastaların biyolojik ilaç değişimi öncesi özellikleri Tablo-1’de
özetlenmiştir.
Biyolojik tedavi 37 (%19,4) hastada ortanca 10,5 (1-38) ay sonra
değiştirildi. Biyolojik tedavi değiştirilenlerde değiştirilmeyenlere
göre JİA alt tipleri farklı saptandı (p=0.001); ilaç değişikliği
yapılan hastaların alt tipleri; oJİA (n=15; uzamış oJIA=4, persistan
oJIA=11), pJIA (n=9;), sJIA (n=7), EİA (n=5), and pSA
(n=1). Hastalık başlangıcında steroid tedavi uygulaması ihtiyacı
(p<0,001), DMARD değişim ihtiyacı (p=0,01) ve üveit sıklığı
(p=0.04) biyolojik tedavisi değiştirilenlerde daha fazla idi, Dokuz
hastada biyolojik tedavi birden fazla kez değiştirildi. Çoklu değişim
yapılanlarda 1 kez değiştirilenlere göre ilk biyolojik tedavi başlangıcından
sonraki 6.ay değerlendirmelerindeki aktif eklem sayılarının
(p=0,01),VAS, (p=0,003 ve p=0,02) ve JADAS71(p=0,003)
skorlarının daha yüksek olduğu gözlendi. Tablo-2’de biyolojik tedavi
değişim özellikleri gösterilmiştir.
TARTIŞMA: Bu çalışmada biyolojik tedavi alan hastaların özelliklerini,
biyolojik değişim sıklığını, değişim paternlerini ve nedenlerini
ortaya koymayı amaçladık. Uzamış oJİA, poliartiküler seyirli
sJİA ve pJİA hastalarında hastalık aktivitelerinin yüksek olduğu,
diğer alt tiplere göre daha destruktif seyredebildiği bilinmektedir.
Bu çalışmada biyolojik tedavi değişiminin en çok bu alt tiplerde
olduğunu, birden fazla biyolojik tedavi değiştirilenlerde ise 6.aydaki
hastalık aktivite skorlarının ve aktif eklem sayılarının daha
fazla olduğunu gösterdik. Bu tip hastalarda kalıcı deformiteleri
engellemek ve steroid yan etkilerinden kaçınmak için klinik remisyon
hedeflenmeli, biyolojik tedavi değişimi uzun süre beklenmeden
planlanmalıdır