TURKISH STUDIES, cilt.13, sa.5, ss.215-228, 2018 (Hakemli Dergi)
Dilbilimde insan merkezli paradigmanın ortaya çıkmasıyla birlikte
insanoğlunun doğayı gözlemleyerek kendisini ve çevresini nitelemek için
yarattığı metaforlar önem kazanmıştır. Metafor, evrensel olmanın yanı
sıra ulusal ve kültürel özellikler taşıyan, duygu ve değerlendirme
unsurları içeren etkili anlatım aracı olarak değerlendirilir. Metaforlar
yabancı dil öğretiminde, çeviri çalışmalarında ve kültürlerarası iletişimde
zorluklar yaratan unsurlar olarak nitelenir. Söz konusu zorlukları aşmak
için öğretim konusu olan dillerdeki metaforlar karşılaştırmalı olarak
incelenmektedir. İtalyanca öğretimine yönelik olarak yürütülen
Sözcükbilim dersinde İtalyanca ve Türkçe metaforları sistemli bir şekilde
inceleme gereksinimi ortaya çıkmıştır. Bu gereksinim doğrultusunda
çalışmanın konusu bitki adları içeren ve insanı niteleyen İtalyanca ve
Türkçe metaforların anlamsal açıdan karşılaştırmalı incelemesi olarak
belirlenmiştir. Konu çerçevesinde metafor kavramına, bitki adları içeren
metaforların kullanım alanlarına ve metaforlarda kullanılan bitki
unsurlarının kavramsal alanlarına değinilmiştir. Belge tarama ve
karşılaştırmalı tanım analizi yöntemleri kullanılarak bitki unsurları
içeren ve insanı niteleyen 61 İtalyanca ve 71 Türkçe metafor
belirlenmiştir. İnsanı niteledikleri belirlenen Türkçe ve İtalyanca
metaforlar, anatomik-fiziksel ve fizyoloji gibi dış özelliklere; biliş, karakter
ve davranış gibi öğeleri kapsayan iç özelliklere; sosyal statüye ve cinsiyete
bağlı olarak kullanımlarına ve ifade ettikleri anlamlara göre bulgular ve
yorumlar bölümünde karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bu çalışmada
elde edilen sonuçların yabancı dil olarak İtalyanca ve Türkçe öğretimine
ve çeviri çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.