Akademik Veri Yönetim Sistemi
Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, cilt.10, sa.1, ss.339-361, 2020 (Scopus)
Öz: Arapça kökenli bir sözcük olan sayfiye, yaz mevsimini geçirmek üzere gidilen şehre yakın konut ya
da bölgeyi tanımlamak amacı ile kullanılmaktadır. Bu çalışmada sayfiye kültürünün incelenmesi ve kentte
kaybolan yapısının ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu hedefle, İstanbul’un eski sayfiye yerleşimlerinden biri olan Kartal ilçesine bağlı, Orhantepe Mahallesi’nde bulunan Dragos semtinin 1968–2018
yılları arasında yaşadığı mekânsal değişim incelenmiştir. Çalışmada literatür taraması yapılmış, sayfiye
kavramı ile ilgili veriler toplanmış, kuramsal bir çerçeve çizilmiştir. Bunun yanında alan çalışması ve
sözlü tarih çalışmaları gibi araştırma yöntemleri izlenmiştir. Çalışma kapsamında; sayfiyenin tanımı/
ortaya çıkışı, sayfiye yerleşimleri/gelişim şekilleri, sayfiye mekânları, kıyı sayfiyelerinin arazi kullanımı
ve morfolojisi, Türkiye ve İstanbul’da sayfiye kültürü ve bir sayfiye yerleşimi olarak Dragos’un mekânsal
değişimi ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda, sayfiye kültürünün kentin tarihi ve fiziksel yapısı
bağlamında önemli bir yere sahip olduğu tespit edilmiştir. Öte yandan sayfiye kültürünün uzun yıllar
yaşandığı bir yerleşim olmasına rağmen literatürde yer almayan Dragos’un seçkin bir sayfiye olduğu
kanısına varılmıştır.
Anahtar sözcükler: Sayfiye, İstanbul, Dragos, Kıyı Mekânının Değişimi
Abstract: Sayfiye, an Arabic origin word, is used to define the house or the settlement near the city to spend the summer. The aim of this study has been the culture of sayfiye and the rediscovery of its structure in the city. According to this, the spatial change of the Dragos district, located within the boundaries of the Orhantepe Neighborhood of Kartal district, one of the oldest sayfiye settlements of Istanbul, was examined in the period between 1968 and 2018. In this study, the reference sources were investigated, data were collected regarding the concept of sayfiye and a theoretical frame was sketched out. In addition, the research methods of case study and oral history studies were undertaken. Within the scope of this study the definition and emergence of sayfiye, sayfiye settlements, and the forms of development, sayfiye places, the land use, and morphology of coastal sayfiyes, sayfiye culture in Turkey and İstanbul, and the spatial change of Dragos were examined. As a result of this study, it was determined that sayfiye culture has an important place in the context of the city's historical and physical structure. Moreover, although it is a settlement where sayfiye culture has been lived for many years it is not included in the literature, and is an exclusive sayfiye. Keywords: Sayfiye, Istanbul, Dragos, Resort Morphology