İslami İlimler Dergisi, cilt.17, sa.1, ss.7-36, 2022 (Hakemli Dergi)
Bu makale, Hz. Îsâ peygamberin Kur’an’da geçen kıssasının sufi
tefsirlerdeki yansımalarını incelemeyi hedeflemektedir. Dünyaya gelişi
mucizevi bir şekilde gerçekleşen Îsâ’nın, akıbeti de benzer bir şekilde
sonuçlanmıştır. Kur’an’da, İsrailoğullarının onu öldürmek istemesinden
bahseden âyetlerde, âkıbetinin nasıl olduğunun çok net belirtilmemiş
olması, ilgili diğer âyetlerle birlikte tartışmanın odağını oluşturmuştur.
Yorum tarzı bakımından İslâm tefsir geleneğinde farklı bir yöntem
ortaya koyan sufilerin, yaptıkları yorumlar, İslâm düşüncesinde
özgün yaklaşımların ortaya çıkmasına katkıda bulunmuştur. Bu
yorum anlayışının Hz. İsâ’nın kıssasının anlatıldığı âyetlerde nasıl
gerçekleştiğini ortaya koymak bu makalenin temel hedefleri arasında
yer almaktadır. Ayrıca önde gelen işarî tefsirlerin kaynak olarak alınması
araştırmanın özgün yanını oluşturmaktadır. Bu çerçevede makalede
İslâm düşüncesinde daha çok urûc-i İsa ve nuzûl-i İsa konuları etrafında
oluşan tartışmalarda sufilerin yaklaşımı belirlenecek ve Hz. İsâ ile ilgili kıssalarda sufilerin yöntemleri bakımından oluşturdukları yorumlar
önde gelen sekiz tasavvufi tefsir çerçevesinde incelenecektir. Diğer
taraftan Hz. İsâ’nın tasavvuf düşüncesindeki yerinin belirginleştirilmesi
ile de bunun Kur’an yorumlarına etkisi belirlenmeye çalışılacaktır.
This article aims to examine the Ṣūfī interpretation of the story of the
prophet Jesus in the Qurʾān. The fate of Jesus, who came to the world
in a miraculous way, resulted in a similar way. The fact that the verses
in the Qur’an that mention the Jews wanting to kill him (as well as
other verses) do not state what his ultimate fate was has been the
focus of much discussion. The interpretations made by the Ṣūfīs, who
put forward a different method in the Islamic tafsīr tradition in terms
of their interpretation style, contributed to the emergence of original
interpretations in Islamic thought. In this article, the approach of
the Ṣūfīs in the debates around the issues of “the ascension of Jesus”
and “the return of Jesus” in Islamic thought will be outlined, and the
interpretations of the Ṣūfīs in terms of their methods in interpreting
the stories about Jesus will be examined within the framework of eight
leading Ṣūfī tafsīr books.