İştiraklerde Özkaynak Metodu ve Vergi Uygulamasında Kullanılabilirliği Üzerine Bir Değerlendirme


AYLUÇTARHAN A.

Istanbul University, cilt.0, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

UFRS/ TFRS (Uluslararası Finansal Raporlama Standartları/ Türkiye Finansal Raporlama Standartları) tam set kuralları gereği, iştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar finansal ve yatırımla ilgili politikalarına katılma gücü olarak “önemli etki” elde edildiği durumlarda özkaynak metodu kullanılarak muhasebeleştirilmektedir.  Bu esas, iştirak ve katılım değerini belirlediği gibi tahakkuk eden temettü gelirini de etkilemektedir.  Buna mukabil vergi mevzuatı temelinde ise alış bedeli ve mukayyet bedel ile değerlenen ortaklık payı değeri yanında, ortaklık ya da etki oranı ne ölçüde olursa olsun temettü geliri tahsilat esasına bağlanmıştır. Her iki düzenleme seti her ne kadar farklı amaçlara hizmet etseler de konu bağlamında şu soruların sorulması gerekmektedir. Vergi düzenlemeleri finansal raporlama düzenlemelerine ne kadar yaklaştırılabilir? Bu düzenlemelere gerekçe olan esaslar dikkate alınarak bu düzenlemeler nasıl yeniden tartışılabilir? Bu çalışmanın amacı özkaynak metodunun açıklanması ve metodun raporlama esaslarının vergi mevzuatı dahilinde uygulanabilirliğinin tartışılmasıdır. Anahtar kelimeler: Özkaynak Yöntemi, Önemli Etki, İştirakler, Müşterek Sözleşmeler ABSTRACT In accordance with the full set of International Financial Reporting Standards/ Turkish Financial Reporting Standards (IFRS/TFRS), investments in subsidiaries and business partnerships are recorded using the equity method when significant influence has been achieved with regard to the power to participate in finance- and investment-related policies. This principle determines the value of participation and involvement and also affects the accrued dividend income. The dividend income is based on tax legislation in addition to the value of the partnership share as assessed through the purchase price and book value and is also based on collections, regardless of partnerships or the influence ratio. Although both sets of regulations serve different purposes, the following questions need to be asked in the context of the topic. How close can tax regulations be brought to financial reporting standards? When taking into account the principles that substantiate these regulations, how can these regulations be readdressed? The aim of this study is to explain the equity method and to discuss the applicability of the reporting principles within tax legislation. Keywords: Equity Method, Significant Influence, Subsidiaries, Joint Contracts