Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN AÇILIŞININ 100. YILI:OSMANLIDAN CUMHURİYETE TÜRKİYE’DE DEMOKRASİULUSLARARASI SEMPOZYUMU, Edirne, Türkiye, 11 - 14 Mart 2020, ss.1
I. Dünya Savaşı sonrasında Llyod George Hükümeti’nin, Türkiye’ye yönelik politikaları doğrultusunda Yunanistan’a Batı Anadolu’da önemli bir rol verildi. Başlangıcından itibaren Yunan işgal ve eylemlerinin beraberinde getirdiği sorunlar İngiliz Parlamentosu’nda sorgulamalara neden olsa da Türkiye’ye yönelik politikalarda keskin bir değişikliğe yol açmadı. TBMM’nin kuruluşu ile birlikte Milli Mücadele Hareketi’nin kurumsallaşması ve Yunan kuvvetlerinin bu hareketi ortadan kaldırabilecek bir araç olarak görülmesi Llyod George Hükümeti’nin izlediği politikayı devam ettirmesinin temel nedeni idi.
Temelde TBMM karşıtı politika izleyen ve bunu açıkça deklare eden Llyod George Hükümeti, 1920 yılı ortalarından itibaren gerek iç ve dış politikada karşılaştığı sorunlar gerekse Türkiye ve çevresinde yaşanan gelişmeler nedeniyle parlamentoda dozajı giderek artan tenkitlere maruz kaldı. İtalya ve Fransa’nın Türkiye’ye yönelik politika ve uygulamaları da Llyod George Hükümeti’ni zor durumda bırakıyordu. Müttefikler arasındaki sorunları asgari düzeye indirerek uzlaşma sağlamaya yönelik Sevr Antlaşması’nın, TBMM’nin askeri, siyasi ve diplomatik başarıları nedeniyle hayata geçirilememesi de Llyod George Hükümeti’ni ciddi bir açmaza doğru sürüklemekteydi.
1920 yılı sonlarından itibaren TBMM’nin Anadolu’da yükselen otoritesi, Yunanistan’da meydana gelen iktidar değişikliği, Suriye ve Irak’ta yaşanan gelişmelerle eş zamanlı olarak Bolşeviklerin Kafkaslarda görülmeleri savaş sonu planların yeniden yapılandırılması gerektiğini göstermekteydi. Sovyet-Rusya ile uzlaşarak desteğini alan TBMM’nin elde ettiği askeri başarılar İtalya ve Fransa’nın izledikleri politikalarda keskin bir revizyona yol açarken, İngiliz Hükümeti’nin çizgisini sürdürmesi de parlamentodaki sert tenkitlerin nedenleri arasındaydı.
Bu çerçevede çalışmamızın hedefi; İngiliz Parlamento tutanaklarını ana kaynak olarak kullanmak suretiyle Llyod George Hükümeti’nin TBMM karşıtı politikalarına yönelik tenkitleri değerlendirebilmektir. Mudanya Mütarekesi sonrasında Llyod George Hükümeti’nin görevden çekilme nedenlerinden biri olan TBMM karşıtı politikalara yönelik muhalefet ve alternatif çözüm arayışlarının incelenmesi de bu çalışmanın hedefleri arasındadır.