İş Yaşamındaki Yönetici Liderliğe ve Siyasi Liderliğe Yönelik Örtük Liderlik Teorilerinin Karşılaştırılması


TÜRETGEN İ., CESUR S.

Yönetim, cilt.21, sa.67, ss.52-66, 2010 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 21 Sayı: 67
  • Basım Tarihi: 2010
  • Dergi Adı: Yönetim
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.52-66
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bireyler, “örtük liderlik teorileri” olarak isimlendirilen bilişsel yapılar aracılığıyla karşılarındakileri lider ya da lider olmayan şeklinde sınıflandırır. Bu çalışmanın amacı, iş yaşamındaki yönetici liderliğe ve siyasi liderliğe dair örtük teorilerini incelemek, farklarını saptamak ve bunların belirli değişkenlere göre değişimini incelemektir.  

Çalışmanın örneklemini farklı sektörlerden 278 kişi oluşturmaktadır. Katılımcıların 148’ine (%53.2) yöneticilik pozisyonunda bulunan bir liderin özellikleri sorulurken, 130’una (%46.8) siyasi bir liderin özellikleri sorularak liderlik prototipleri incelenmiştir.

Cevaplar araştırmacılar tarafından 183 kategori altında kodlanmıştır. Her iki liderlik türü için de ortak olarak en fazla söylenen özellikler arasında adil, çalışkan, dürüst, güvenilir, hitabet yeteneği olan, ileri görüşlü, ikna edici, kültürlü, zeki gibi karakteristikler vardır.

Yönetici liderler için, kadınlar yenilikçi, erkekler ise disiplinli olma özelliğini; daha genç olanlar hoşgörülü-anlayışlı, ileri görüşlü ve zeki olma, daha yaşlı olanlarsa demokratik olma özelliğini daha çok vurgulamışlardır. Siyasi liderlik için, kadınlar iyi eğitimli, erkekler dürüst ve halkla iç içe olma özelliklerini; daha yaşlı olanlarsa adil, dürüst ve ailesine bağlı olma özelliklerini daha fazla söylemişlerdir.

Bu çalışma bizlere Türk toplumunun iki farklı liderliğe dair örtük liderlik teorileri hakkında ışık tutmaktadır.

With the help of cognitive structures named “implicit leadership theories” people categorize others as leaders or not. The aim of this study is to investigate the implicit leadership theories about business and political leaders, to determine the differences between them and investigate them according to some variables.

The sample of the study is composed of 278 respondents. From the respondents 148 of them were asked the characteristics of business leaders, 130 of them were asked the characteristics of political leaders.

After coding procedures, 183 categories were derived. There are common characteristics for both leadership types such as just, hardworking, honest, trustworthy, the art of public speaking, far-sighted, persuasive, cultured, intelligent.

For the business leaders, women mentioned openness to change more and men being disciplined; younger respondents expected them to be tolerant, far-sighted and intelligent, older ones emphasized being democratic. For the political leaders women mentioned being well educated more, while men more emphasized being trustworthy and being close to the public; older respondents mentioned being just, trustworthy and attached to the family more.

This study sheds some light on the implicit leadership theories of Turkish society in two different leadership areas.