4. Uluslararasi Muzik ve Dans Kongresi, Muğla, Türkiye, 19 - 21 Ekim 2018, ss.130-138
Bu çalışmanın konusu, “19. yüzyıl opera örneklerinde kadın karakterlerin işlenişi”dir. Çalışma konusunun amacı, 19. yüzyıl operaları aracılığıyla dönemin, kadın rolüne bakış açısını, kadının o dönemde sosyal yaşamdaki statüsünü incelemek ve sosyo-müzikolojik bir kuramsal çerçeve ile müzik tarihinin belli bir dönemi içinde toplumsal cinsiyet yaklaşımı üzerinden literatüre katkı sağlamaktır. Konunun kapsamı, 19. yüzyılda İtalyan besteci Giacomo Puccini ve Alman besteci Richard Wagner operalarından birer örnek ile sınırlandırılmıştır. Konuyu incelemek üzere, Puccini’nin “Madam Butterfly” ve Wagner’in “Uçan Hollandalı” operaları seçilmiştir. Madam Butterfly operasından, Butterfly olarak bilinen geyşa Japon kadını “Cio-Cio-San”, Uçan Hollandalı operasından ise “Senta” karakterleri ele alınmıştır. Çalışmada, bu operalar özelinde Puccini ve Wagner’in, kadın karakterleri nasıl işledikleri sorusu araştırılmıştır. Araştırma sırasında feminist metodolojiden faydalanılmıştır. Yapılan literatür taramasıyla, konu ile ilgili kaynak olarak, akademik tezlerden, makalelerden ve kitaplardan yararlanılmıştır. Kaynaklar arasında, Cevad Memduh Altar’ın Opera Tarihi adlı kitabının üçüncü cildinin 36. sayfasındaki, Avusturyalı opera eleştirmeni Joseph Gregor’dan yapılan alıntıdaki; “Puccini, eserlerinde, …kadını, acı çekmeye mahkûm etmiş, buna karşılık… Wagner, kadına kurtuluşu müjdelemiş… ve her ikisinde de ruhsal kurtuluşa en çok muhtaç olan erkek, aksine, hak tanımayan, acımasız kişiye dönüşmüştür...” cümlesi konunun araştırılması için çıkış noktası olarak görülmüş ve kapsamın sınırlandırılmasına da yardımcı olmuştur. Bahsi geçen iddiadan hareketle, seçilen Puccini ve Wagner opera örneklerine toplumsal cinsiyet bağlamında yaklaşılmıştır. Tespit edilen bulgularda, her iki örnekte de kadın karakterlerin sonunun ölüm olduğu gözlemlenmiş; ancak Puccini’nin Cio-Cio-San karakteri, onuru için intihar ederek ölümü seçerken, Wagner’in Senta karakteri, erkeğin kurtuluşu için intihar etmiştir. Sonuç olarak, kadın karakterlerin işlenişindeki ölüm teması benzerlik göstermekle birlikte, bu örnekler üzerinden kadının bağımsızlığı ve kurtuluş sebepleri bakımından konunun tartışmaya açık kaldığını belirtmek mümkündür.
The subject of this study is “female characters in select 19th century operas”. The aim of this study is to analyze the era’s perspective of the role and the status of women in social life and to contribute to the literature with the approach of gender studies in a specific period of music history with socio-musicological frame via 19th century operas. The scope is limited with one of each example of Puccini and Wagner’s operas from the 19th century. To examine the subject, two operas; “Madam Butterfly” from Giacomo Puccini and “The Flying Dutchman” from Richard Wagner are chosen. The Japanese geisha woman “Cio-Cio-San” also known as the Butterfly from Madam Butterfly and “Senta” from The Flying Dutchman are examined. In this paper, the question of how Puccini and Wagner approached female characters in these specific operas is researched. In the course of this research, feminist methodology is utilized. As references; academic dissertations, articles and books are used during the literature search. Among the sources; Cevad Memduh Altar's Opera Tarihi (The History of Opera)'s third volume, on page 36; from the Austrian opera critic Joseph Gregor’s citation, the sentence; "In his works, Puccini has convicted …the woman, to suffer, and as a result… Wagner have heralded salvation for the woman… and in both examples, the male who was in most need of spiritual redemption has instead, become an unjust and cruel person…" is used as a starting point for the research of the subject and has helped with setting boundaries. With regards to the mentioned claim, select Puccini and Wagner opera examples are examined within a context based on gender. It is concluded within the findings that both examples of the female characters end up dying; however, while Puccini's Cio-Cio San, chooses death and commits suicide for her honor, Wagner's Senta, commits suicide for the redemption of the male character. In conclusion, even if the theme of death of women shows similarities; it is possible through these examples to indicate that the subject; the independence and the salvation of women, is left open for discussion.