Atıf İçin Kopyala
Yener Gökşenli E.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, cilt.62, sa.2, ss.1374-1398, 2022 (Hakemli Dergi)
Özet
- Bu makalenin amacı, modern romanın öncülerinden kabul edilen İspanyol edebiyatının ölümsüz eseri Tormesli Lazarillo'nun (El Lazarillo de Tormes) (1554) iki farklı tarihte gerçekleştirilen film uyarlamalarının incelenmesi ve birbiriyle karşılaştırılmasıdır. Bu çalışmada romanın 1959 ve 2001 yıllarına ait uyarlamaları, gerçekleştirildikleri yılların sosyo-politik, ideolojik ve kültürel farklılıkları aracılığıyla incelenmiştir. Aynı eserin izlek ve kurgu yönünden birbirinden temel farklılıklarla ayrılan bu iki uyarlama örneği, İspanyol yazar ve sinema eleştirmeni Jose Luis Sánchez Noriega'nın inceleme modeli aracılığıyla ele alınmıştır. Çalışmamıza örneklem oluşturan César Fernández Ardavín'in El Lazarillo de Tormes ile Fernando Fernán Gómez'in Lázaro de Tormes adlı lm uyarlamalarından elde edilen bulgular ışığında şu sonuca varılmıştır: Pikaresk romanın öncü eseri olarak kabul edilen ve anonim bir roman olan Tormesli Lazarillo'yu beyazperdeye aktaran iki yapım arasında kırk yıllık bir zaman farkı bulunmaktadır. Bu süre boyunca İspanya'da farklı siyasi ve kültürel bağlamlar görülmüş, bu da birbirinden farklı mesajlar vermeyi hedefleyen iki uyarlama örneğinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. 1959 yılı yapımı uyarlamada Franco dönemine uygun olarak romanın kiliseyi eleştiren unsurları silinirken, 2001 yılına ait yapımda ise gerçekleştirilen değişikliklere rağmen romanın özüne daha bağlı kalındığı izlenir. Onur ve ulus kavramlarının ele alınışında da, özgün eser göz önüne alındığında iki uyarlama arasında önemli farklar görülmektedir.
- The aim of this article is to examine and compare the film adaptations of El Lazarillo de Tormes (1554), the immortal work of Spanish literature, accepted as one of the pioneers of the modern novel, which were made on two different years. In this study, the film adaptations of the novel in 1959 and 2001 are discussed through the socio-political, ideological and cultural differences of the years they were made. These two examples of film adaptations of the same novel are analyzed through the examination method of Spanish writer and film critic Jose Luis Sánchez Noriega. In this study, the following conclusions have been reached by examining César Fernández Ardavín's El Lazarillo de Tormes and Fernando Fernán Gómez's Lázaro de Tormes: El Lazarillo de Tormes, the pioneering work of the picaresque novel, was adapted to Spanish cinema in two different productions with almost forty years difference. During this time, different political and cultural contexts were formed in Spain, which led to the two adaptations aimed at giving different messages from each other. In the 1959's adaptation, the elements of the novel that criticize the church were vanished in accordance with the Franco period, while in the production of 2001, despite the modifications in the adaptation process, the essence of the novel seems to be more conserved. There are also differences in the way of treating the concepts of honor and nation between these two versions.