1st INTERNATIONAL HAZAR SCIENTIFIC RESEARCH CONFERENCE, Baku, Azerbaycan, 18 - 20 Eylül 2020, cilt.1, sa.1, ss.687-688
TÜRKİYE’DE
UYGULANAN HAFIZLIK YÖNTEMİNİN PANDEMİ DÖNEMİ SORUNLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI
MEMORİZATİON
OF THE METHOD USED İN TURKEY PANDEMIC PERIOD PROBLEMS AND SOLUTIONS
Öğr. Gör.
Dr. Süleyman KABLAN
İstanbul
Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi
suleyman.kablan@istanbul.edu.tr
ÖZET
Kur'an’ın
önemli özelliklerinden biri kolay ezberlenmesidir. Onu bütünüyle ezberleyen
kimseye hafız denilmiştir. İslam’da hafızlığın yeri çok yücedir. Bu nedenle
Asr-ı Saadetten bugüne kadar Müslümanlar hafız yetiştirmede çeşitli yöntemler
geliştirmişlerdir.
Türkiye’de değişik
kurumlarca yürütülen hafızlık programlarında “geleneksel yöntem” denilen bir sistem
uygulanmaktadır. Bu yöntem bir kursta hafızlık yapmak üzere bir araya gelen
öğrenciler, hocalar ve ezberlenecek Kur’an bileşenleri arasında uygulanmaktadır.
Bu çalışma,
Covit 19 salgın döneminin hafızlık kurslarında oluşturduğu sorunların saptaması
amacıyla yapılmıştır. Corona salgınının başlamasıyla yaygınlık kazanan
"uzaktan eğitim" sistemi, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından da Kur’an-ı
Kerim öğretimi için de benimsendi. Ancak hafızlık kurslarına yönelik bir çözüm üretilemedi. Her ne kadar Zoom ve Whatsapp türü programlar
aracılığıyla hocalar, öğrencilerin ezberlerini dinlemeye çalışsa da öğrenciler
hocadan dinleme ve hatalarını düzeltme, kurs ortamındaki öğrenciler arası
yardımlaşma ve rekabet gibi sosyal etki ve motivasyon araçlarından mahrum
kaldılar. Öğrenciler, zaman yönetimi, bilinçli karar verme, öğrenmeyi öğrenme,
yaratıcı problem çözme ve belki de her şeyden önce sürekliliği sağlama gibi
becerileri kendi imkânlarıyla kazanmaya bırakıldılar.
Hafızlık
yöntemlerinde zamanı azaltan, kaliteyi artıran, kalıcılığa yönelik olan,
bunaltıp bıktırmayan, hocalar arası farklılıkları gideren bir sistem daha cazip
olacaktır. Türkiye’deki hafızlık yöntemlerinin Covit 19 pandemisi döneminde bu
özelliklerin çok azını gerçekleştirdiği, ekseriyetle bunlardan uzak yöntemler
oldukları izlenmiştir. Bu nedenle öğretmen fonksiyonunu üstlenecek, hayat boyu
eğitim ve bireysel öğrenim imkânlarını destekleyecek, öğrencinin modern öğrenim
gereksinimlerini karşılayacak, aileler için ekonomik ve ulaşılabilir olan,
fırsat eşitliği sunan, eğitim teknolojilerini kullanan modern hafızlık
yöntemine ihtiyaç duyulduğu görülmektedir.
Bu bildiride araştırma
kapsamında pandemi gibi sebeplerle hafızlığın örgün eğitimle yapılamadığı
durumlarda ortaya çıkan sorunların giderilmesinde ne tür yöntemlerin
uygulanabileceği konusunda bilgi verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Hafızlık,
Geleneksel Yöntem, Pandemi, Bireysel
öğrenim