Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tıp Bilişimi II, Nilgün Bozuğa,Sevinç Gülseçen,Vedat Kamer,Başak Kurtuldu, Editör, Istanbul University, İstanbul, ss.273-284, 2022
Sağlık alanında dijital dönüşüm, sağlıkla ilgili tüm verilerin, bilgilerin ve süreçlerin dijitalize edilmesini içeren kapsayıcı dönüşümdür. Kriptopara konusunda duymaya alıştığımız blokzincir teknolojisi, verilerin işlenmesi, güvenliği, paylaşılması ve depolanması konusunda sağlık alanında da bilişim teknolojisinin entegrasyonu ile birlikte kendisine önemli bir yer edinmeye başlamıştır. Blokzincir teknolojisi, çeşitli kriptografiler kullanılarak birbirine bağlanan blokların tutulduğu, sürekli büyüyen bir kayıt defteri olarak tanımlanır. Merkezi olmayan bağlantılar ile birbirine bağlanan bloklar, verileri saldırı ve sonradan değiştirilmeye karşı korunaklı hale getirmektedir. Bütüncül bir yaklaşımla bakıldığında diş hekimliği sağlık alanının ayrılmaz bir parçasıdır. Diş hekimliğinde yapılan uygulamaların çoğu girişimseldir ve her uygulama öncesinde hastanın genel sağlığı ile ilgili detaylı bilgi ihtiyacı bulunmaktadır. Tıp ve diş hekimliği arasında güvenilir, değiştirilemez ve merkezi olmayan blokzincir gibi teknolojilerin entegre edilmesi, daha sağlıklı bilgi edinilmesi ve yapılan işin kalitesi açısından da önem taşımaktadır. Ayrıca sağlık alanında olduğu gibi diş hekimliğinde de etik ve kişisel verilerin korunması bakımından yasal zorunluluklar bulunmaktadır. Sanal ortamda çeşitli kurumlara yapılan saldırılar ve sızdırılan kişisel bilgiler, verilen korunması için farklı teknolojilerin kullanımını zorunlu kılmaktadır. Blokzincir teknolojisi veri güvenliği konusunda diş hekimliği alanında da yeni ufuklar açmaktadır. Yapılan araştırma verilerinin korunması ve paylaşılması, tanısal doğruluğun arttırılması, yapay zekanın diş hekimliğine adaptasyonu gibi konularda da blokzincir teknolojisinden faydalanılması öngörülmektedir. Araştırmalarda verilerin değiştirilmeden saklanılması, meta-analiz gibi çalışmaların daha sağlıklı yapılması ve birden fazla merkezli çalışma yapmanın daha kolay hale gelmesi açısından blokzincir teknolojilerinin avantajları bulunmaktadır. Sonuç olarak blokzincir teknolojisinin özerk, değiştirilemez ve güvenilir olması, diş hekimliği alanında da veri yönetiminde altın standart haline dönüşmesinde rol oynamaktadır.
Digital transformations in the field of health are inclusive transformations that include the digitization of all health-related data, information, and processes. While blockchain technology is usually mentioned regarding cryptocurrencies, it has started to gain an important place in the field of data processing, security, sharing, and storage through the integration of information technologies in the field of health. Blockchain technology is defined as an ever-growing ledger storing blocks that are linked together using various cryptographies. Blocks interconnected by decentralized connections protect data from attack and subsequent modification. From a holistic approach, dentistry is an integral part of the field of health. Most of the applications in dentistry are invasive, and the need exists for detailed information about patients’ general health before each application. Integrating technologies such as a reliable, immutable, and decentralized blockchain between medicine and dentistry is also important in terms of obtaining more health information and increasing the quality of the work done. In addition, dentistry has legal obligations just like in the health field in terms of ethics and protecting personal data. Attacks on various institutions in the virtual environment and leaked personal information necessitate the use of different technologies for protecting data. Blockchain technology opens new horizons in the field of dentistry in terms of data security, and dentistry is foreseen to be able to benefit from blockchain technology on subjects such as protecting and sharing research data, increasing diagnostic accuracy, and adapting artificial intelligence to dentistry. Blockchain technologies have advantages in terms of keeping data unchanged in research, making studies such as meta-analyses more sound, and making conducting multi-center studies easier. As a result, blockchain technology being autonomous, unchangeable, and reliable plays a role in its transformation into the gold standard for data management in the field of dentistry.