CUPANIOSCORDUM SEKSİYONUNA AİT ÜÇ ALLIUM L. (AMARYLLIDACEAE) TÜRÜNÜN YAPRAK VE SKAPUS ANATOMİSİ


Ekşi G., Yılmaz G., Bona M., Gençler Özkan A. M.

Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, cilt.45, sa.2, ss.309-320, 2021 (Scopus)

Özet

Amaç: Allium L. (Amaryllidaceae) cinsi Türkiye’de doğal yayılış gösteren en geniş monokotil cinslerdendir. Soğan, sarımsak ve diğer Allium türleri geçmişte ve günümüz tedavi sistemlerinde yer alan önemli terapötik ajanlardır. Antioksidan, antikanser, antitrombotik, antidiyabetik, antimikrobiyal, antihipertansif, antigangren, aterosklerotik, hipokolesterolemik, antimutajenik, antiastmatik, antiaterojenik, bağışıklık düzenleyici ve prebiyotik olarak, birçok kronik hastalığı iyileştirici etkilerinden dolayı dünya genelinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Cinsinin taksonomisinin aydınlatılması, biyoaktivite çalışmaları için son derece önemlidir. Bu çalışmada, Allium cinsine ait Cupanioscordum seksiyonundan yakın akraba üç türün, A. callidyction, A. peroninianum ve A. hirtovaginatum, yaprak ve skapus anatomilerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Doğal ortamlarından toplanan canlı bitkilere ait skapus ve yaprak kısımları anatomik çalışma yapmak üzere %70’lik alkol içinde muhafaza edilmiştir. Skapus ve yaprak örneklerinden elle alınan enine kesitler sartur reaktifi ile muamele edilerek preparatlar hazırlanmıştır. Hazırlanan preparatların anatomik fotoğrafları 4x, 10x veya 40x büyültmelerde, mikroskoba bağlı Leica CME kullanılarak çekilmiştir.

Sonuç ve Tartışma: A. callidyction, A. peroninianum ve A. hirtovaginatum yakın türleri anatomik olarak birbirlerinden yaprakların ventral ve dorsalindeki iletim demetlerinin sayısı büyüklüğü bakımından ayrılırlar.
Objective: The genus Allium L. is one of the largest monocot genera and naturally distributes in Turkey. Onion, garlic and other Allium species are among the important therapeutic agents in past and present treatment systems. They are widely used as antioxidant, anticancer, antithrombotic, antidiabetic, antimicrobial, antihypertensive, antigangrene, atherosclerotic, hypocolesterolemic, antimutagenic, antiasthmatic, antiatherogenic, immunomodulator and prebiotic all around the world due to their healing effects on many chronic diseases. Taxonomic elucidation of the genus is extremely important for bioactivity studies. In this study, we aimed to compare the leaf and scape anatomy of closely related species A. callidyction, A. peroninianum and A. hirtovaginatum belong to sect. Cupanioscordum.
Material and Method: Scape and leave samples of living plants collected during the field trip were preserved in 70% alcohol for anatomical study. Cross-sections from scape and leaf samples were treated with sartur reagent and slides were prepared. Anatomical photographs of the preparation were taken at 4x, 10x or 40x magnifications by Leica CME.
Result and Discussion: A. callidyction, A. peroninianum and A. hirtovaginatum species are anatomically differentiated from each other in terms of the number and shape of vascular bundles.