Kendi Yolumu Kendim Çizdim: ABD’nin İlk Afrika Kökenli Kadın Milyoneri Madam CJ Walker'ın Girişimci Kariyerinin İncelenmesi


Creative Commons License

Zincir O., Özbebek Tunç A.

Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt.41, sa.2, ss.556-582, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

ABD’nin işletme tarihine ekonomik ve sosyolojik bağlamlar da dikkate alınarak bakıldığında, girişimciliğin ve girişimcilerin desteklendiğini söylemek mümkündür. Öte yandan ABD İç Savaşının gerçekleşmesi, sonrasında siyahi vatandaşların özgürlüklerini kazanmaları, ekonomik yaşam içinde köle olarak çalıştırılmadan özgür bireyler olarak yer alabilmelerinin önünün açılması gibi hususlar ülke tarihinde yer alan önemli kırılma noktalarıdır. Ancak siyahi kadınların iş hayatına katılmalarının yanı sıra girişimcilik faaliyetlerinde bulunmaları hem ırk hem de cinsiyet ayrımcılığı sebebiyle çoğu zaman engellenmiştir. Bununla birlikte atipik özellikler gösteren bazı kadın girişimcilere rastlamak da mümkündür. Madam CJ Walker bunlardan biridir. 1905-1919 yılları arasında girişimcilik faaliyetinde bulunan Walker, ABD’nin ilk Afrika kökenli kadın milyoneri olarak adlandırılmış ve yönetici, hayırsever, politik aktivist gibi özellikleri bünyesinde barındıran başarılı bir girişimci profili sergilemiştir. Bu çalışmanın amacı 20. yüzyılda faaliyet göstermiş bir kadın girişimcinin kariyer gelişimini çeşitli başlıklarda ele alıp, sosyolojik ve ekonomik bağlamları da dikkate alarak incelemektir. Bu kapsamda nitel araştırma metodu kullanılarak önemli bir tarihsel bir figür olan Madam CJ Walker’ın girişimci kariyeri W. Gibb Dyer Jr.’ın Girişimci Kariyer Modeli ile incelenmiş ve çeşitli biyografi kitapları, tarihsel analiz kitapları ve makaleler üzerinden ikincil verilere dayanan bir analiz gerçekleştirilmiştir. Ulaşılan sonuçlar atipik bir kadın girişimcinin kariyer seçimini etkileyen öncüller, kişinin girişimcilikle ilgili rollere adapte olmasını sağlayan sosyalizasyon tecrübeleri, girişimcilikle ilgili rolleri (kariyer yönelimi), kariyer gelişimi süresince ortaya çıkan kişisel, ailevi ve işle ilgili sorunlar, çatışmalar ve ikilemler ile bu alanlardaki başarı/başarısızlıkları kapsamında zengin ve açıklayıcı bilgiler sunmaktadır. Ayrıca incelenen modelde olmayan birtakım unsurlara da değinilmiştir.