Çalışmanın Metafiziği: Hesiodos’ta Emek Fikri ve Bireyselleşme Süreci


Çoraklı E.

Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi, sa.5, ss.63-92, 2015 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2015
  • Dergi Adı: Felsefi Düşün - Akademik Felsefe Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Philosopher's Index, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.63-92
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İÖ yaklaşık 8. yüzyılda yaşamış bir destan şairi olan Hesiodos’a atfedilip günümüze ulaşmayı başarmış iki önemli eser söz konusudur: Theogonia (Tanrıların Doğuşu) ve Erga kai Hemerai (İşler ve Günler). Bu eserlerin ilkinde tanrıların soyağacı çıkarılarak evrenin (kosmos) oluşumu açıklanır, başka deyişle evrenin oluşumuna ilişkin mitolojik temelli bir tasavvur (kosmogonia) ortaya konurken, diğerinde artık derlenip düzenlenmiş o evren içinde insanın varlığı sorgulanır, bir birey olarak varoluş serüveni ve yaşama mücadelesi dile getirilir, sonunda da Yunan bilgeliğinden devşirilen dinsel içerikli öğütler ve ahlaki düsturlar birbiri ardınca sıralanarak gündelik yaşama ilişkin sorunlara çözüm getirilmeye çalışılır. Söz konusu eserlerin bir bütün olarak ele alındığı ve filolojik bir yaklaşımla irdelenip felsefi bir bakış açısıyla yorumlanmaya çalışıldığı bu makalenin amacı, Hesiodos’un ortaya koyduğu çalışma (ergon) anlayışını açıklığa kavuşturmaktır. Bu bağlamda Hesiodos’ta çalışmanın nasıl yalınkat anlamından sıyrılıp emek fikrine dönüştüğü ve insanı trajik bir kavrayışa ulaştırdığı, böylelikle onu bireyselleşmenin eşiğine getirerek felsefi düşünüşe zemin hazırladığı gösterilmekte ve Hesiodos’un erken dönem Yunan düşüncesindeki yeri ve önemi vurgulanmaktadır.

Hesiod, an epic poet lived around 8th century BC, is credited with two extant works: Theogonia (The Birth of Gods) and Erga kai Hemerai (Works and Days). While the former represents the genealogy of gods and generation of universe (kosmos), in other words suggests a cosmogony (kosmogonia) based on mythology, the latter ponders on the stance human being in the mature universe and discusses the venture of his existence and his struggle for life as an individual, finally tries to offer solutions to problems of daily life enumerating consecutively religious advices and ethical maxims from Greek wisdom. This study aims to reveal Hesiod’s conception of working (ergon) by embracing totally these works and examining them from both philological and philosophical perspectives. In this context, arguing that human being achieves the tragic mind by Hesiodic working and describing how this conception being abstracted from concrete meaning and turned to the idea of labour, and thereby coming on the verge of individualisation and accordingly philosophical thinking, the study tries to show the importance and significance of Hesiod in early Greek thought.